Hadisler sened ve metinden oluşmaktadır. Hadislerin sadece isnâdına bakılarak hüküm verilmez. Herhangi bir haberin sıhhat hükmünü kazanabilmesi için sened ve metin açısından kusur addedilecek ithamlardan arınmış olması gerekir. Bu itibarla bir metnin sıhhat hükmünü kazanabilmesi için senedinde yer alan râvilerin âdil ve sika; senedinin de muttasıl olması gerekir. Ayrıca rivayetin sened ve metninde şuzûz ve illet gibi sıhhatine zarar verecek bir hususun olmaması da gerekmektedir. Bu şartları taşımayan hadisler zayıf olup birçok alt başlıkta değerlendirilmektedir. İslâm’ın esas kaynaklarından olan hadislerle alakalı çalışmalar yapan bazı araştırmacılar, isnâtta yer alan râvilerin muhaddisler tarafından tenkit süzgecinden geçirildiğini ancak aynı hassasiyetin metin için gösterilmediğini iddia etmektedirler. Bu iddianın doğru olup olmadığını İbn Abbâs’tan mervî olan bir haber üzerinden değerlendireceğiz. Nitekim senedi sahih olduğu halde metni sahih kabul edilmeyen ve birden fazla âlemin varlığını ifade eden söz konusu rivayette, metin birçok yönden ele alınmıştır. Ayrıca bu çalışmada bu rivayetten hareketle şâz hadisin tanımı ve hükmü kısaca ele alınacaktır. Rivayetin metinsel sorunları, Kur’ân’a arz gibi birkaç açıdan değerlendirmeye tabi tutulacaktır. Haber-i vâhid’in itikadî meselelere konu olup olmayacağı bu hadis özelinde irdelenecektir.
The hadiths are composed of sanad and text. Judgments cannot be made just by looking at the isnad of hadiths. In order for any news to be considered sound, it must be purged from accusations that would be deemed faulty in terms of the document and text. In this respect, in order for a text to gain the soundness judgment, the narrators in its deed must be fair and reliable; The deed must also be absolute. In addition, it is necessary that there should not be anything in the narration and text that would harm its health, such as shuzuz and malady. The hadiths that don’t meet these conditions are weak and evaluated under many sub-titles. Some researchers who work on the hadiths, which are the main sources of Islam, claim that the narrators in the isnat are subjected to criticism by the hadiths, but the same sensitivity isn’t shown for the text. We will evaluate whether this claim is true or not, based on a news from Ibn Abbas. As a matter of fact, in the narration in question, which expresses the existence of more than one realm and whose text is not accepted as authentic, the text is discussed in many ways. In addition, in this study, the definition and ruling of the abnormal hadith will be briefly discussed based on this narration. The textual problems of the narration will be evaluated from several aspects such as the introduction to the Qur'an. Whether khabar al-wahid will be the subject of creed issues will be examined in the context of this hadith. Based on this news, it will also be analyzed whether there are other realms other than the earth we live on.