Author :
Abstract
Geçmişten günümüze kader kültürel mirasımız sel, yangın, deprem, vandalizim savaşlar gibi tehlikelere maruz kamış, kaybedilme riski ile karşı karşıya kalmıştır. Benzer şekilde bilinçsiz kullanım ve tarihi binanın tüketim nesnesi olarak algılamak kültürel mirasın zarar görmesine neden insan kaynaklı faktörlerdir. Kültürel mirasımız sadece afetler sebebiyle değil, aynı zamanda afet sırasında ve sonrasındaki çalışmalarda da risk altında olduğu söylenebilir. Artan nüfus, kentleşme, kentsel gelişim baskıları, yoksulluk, kasıtlı yıkım, bozulmalara karşı önlem alınmaması ve yanlış müdahaleler kültürel miras için potansiyel riskler oluşturmaktadır. Risk faktörü sadece anıtsal yapılar için değil, kentin sahip olduğu kent parçalarının tamamına yönelik risklerde mevcuttur. Sürekli değişim ve dönüşüm baskısı altındaki kentlerde, tarihi doku ve onu oluşturan faktörlerin göz ardı edilmesi, farklı kent parçalarındaki standart çözümlerin özgün tarihi çevrelerde müdahale kararı olarak uygulanması tarihi dokuların da tekdüzeleşmesine ve özgünlüklerini kaybetmelerine neden olmaktadır. Bu uygulamalar aynı zamanda tarihi çevrede ikamet eden yerel kullanıcıların baskı altına alınarak alanı terk etmelerine neden olmaktadır. Anadolu’nun gözde ticaret merkezlerinden biri olan Ankara kale yerleşimi ile dikkat çekicidir. Kale ve çevresi birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve bünyesine birçok önemli tarihi yapıları barındırmıştır. Araştırma bu alanın maruz kaldığı riskleri haritalandırarak, yapılan imar planları bağlamında değerlendirmeler yapılmıştır.
Keywords
Abstract
From past to present, our cultural heritage has been exposed to dangers such as floods, fires, earthquakes, vandalism, wars, and has faced the risk of loss. Similarly, unconscious use and perceiving the historical building as an object of consumption are human-induced factors that cause damage to the cultural heritage. It can be said that our cultural heritage is at risk not only because of disasters, but also during and after disasters. Increasing population, urbanization, urban development pressures, poverty, deliberate destruction, failure to take precautions against deterioration and wrong interventions pose potential risks for cultural heritage. The risk factor is present not only for the monumental structures, but also for all the parts of the city. In cities under the pressure of constant change and transformation, standard solutions in different parts of the city as an intervention decision, ignoring the historical texture and cause the historical textures to become monotonous and lose their originality. These practices also cause local users residing in the historical environment to leave the area by being put under pressure. Ankara, one of the favorite trade centers of Anatolia, attracts attention with its castle settlement. The castle and its surroundings have hosted many civilizations and housed many important historical structures. The research has mapped the risks to which this area is exposed, and evaluations have been made in the context of the urban plans.
Keywords
- AFAD. (2021). Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü. https://www.afad.gov.tr/tr/23792/Aciklamali-
- AFAD. (2021). Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü. https://www.afad.gov.tr/tr/23792/Aciklamali- Afet-Yonetimi-Terimleri (Erişim 11.07.21)
- Akman, G., Korkmaz, M., Yahyaoğlu G., 2011, Bankacılık ve Risk Yönetiminin Bir Banka ÜzerindeUygulanması ve Sonuçlarının Hukuksal Açıdan Değerlendirilmesi Konusunda Uygulamalı Çalışma, Akademik Barış Dergisi, 25, 7
- Artar, F. (2014). Yenileme projesini beklerken hizmetsiz kalmak: Ankara Kalesi örneği. Köroğlu (ed.)Başkent Oluşunun 90. Yılında Ankara: 1923 - 2013 (ss. 47-53). “Ankara Üniversitesi “Ankara Çalışmaları “Araştırma ve Uygulama Merkezi ANKAMER
- Artar, F., 2015, Bir Soylulaştırma Öyküsü: Ankara Kalesi Örneği, I. Uluslararası Kent Araştırmaları Kongresi, 523-541
- Asatekin, N. G. (2004). Kültür ve Doğa Varlıklarımız Neyi, Niçin, Nasıl Korumalıyız. Ankara: Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayınları.
- Aydıner Boylu, A., Terzioğlu, Yertutan, C., 2009, Ankara Kaleiçi’ndeki Konutları Niteliklerinin İncelenmesi, 4, (106-112)
- Söylemez, E., Demiröz, İ., & Kubat, A. S., (2018), Jansen Planı’nın Ankara Kentinin Gelişimi Ve Kentin Çeper-Kuşak Alanlarına Etkisi1.
- Ercan Kalkan, M. ve Deniz V., 2013, Risk Kavramı Üzerine, Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 43-44
- Günel, G., & Kılcı, A. (2015). 1924 Map of Ankara City: Recognizing Ankara with an Old Map. Journal of Ankara Studies, 3(1), 78-104.
- Gümüşçü, O . (2018). Tarihi Coğrafya ve Kültürel Miras . Erdem , 0 (75) , 99-120 . DOI: 10.32704/erdem.496740
- Gündoğdu, F. D. (2014). Tarihi Çevrelerde Afet Risk Yönetimi İçin Bir Model Önerisi. Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- Jigyasu, R., 2005, 15th ICOMOS General Assembly and International Symposium, Towards developingmethodology for integrated risk management of cultural heritage sites and their settings, Xi'an, China, 2-16Jokilehto, J. (2000). ICCROM’s Involvement in Risk Preparedness. Journal of the American Institute for Conservation, 1(39), 173-179.
- Kale, B., 2015, Tarihsel Kent Peyzajlarının Korunması, Hamamönü Örneği, Yüksek Lisan Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı
- Karakul, Ö., 2007, Tarihi Çevrelerde Halk Mimarisi: Somut Olmayan Kültürel Mirasın Yaşama Mekanları, Milli Folklor, 75, 151-163
- Kuzucuoğlu, A. H. (2014). Kültürel miras sektöründe risk transferi. Akademik Bakış, (44).Metin Basat, E. (2013). Safeguarding the Tangible and Intangible Cultural Heritage Together. Milli Folklor, 100, 61-71
- Özkılıç, Ö., 2006, Tehlike ve Risk Kavramları – Terminoloji, İş Teftiş İstanbul Grup Başkanlığı, ÇSGB Emekli Baş İşmüfettişi
- Toprak, A., S., Ulvi, A., Varol, F., Yakar, M., 2017, Use of Close Range Photogrammetry Technique inCultural Heritage Studies: Historic Esrefoglu Mosque Example, Proceedings of 10th European Business Research Conference, Rome, İtaly, s(173-179)
- Truscott, M. Petzet, M. ve Ziesemer, J. (2005). Heritage at Risk: ICOMOS World Report 2004-2005 on Monuments and Sites in Danger. Munich: K.G. Saur Verlag.
- Erendil, Y. ve Ulusoy, Z. (2004). İronik karşılaşmalar Kalenin Kentle ve Kentin Kaleyle iki karşılaşması. Şehrin zulası Ankara Kalesi (ss. 221-286). İstanbul İletişim.
- Satır, M. S., & Topraklı, A. Y. (2021). Ankara-Altındağ bölgesindeki 18 tarihi caminin yangın tahliyerisklerinin nitel ve nicel analizi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 36(3), 1613- 1630.
- Uluğ, A., 2009, Nasıl Bir Afet Yönetimi, TBMMO İzmir Kent Sempozyumu, İzmir, s.1
- Urak, G., 2002, Kullanımda Değerlendirme: Ankara Kaleiçi Restorasyon / İşlevsel Dönüşüm Uygulamaları ve Ankara Halkı, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt 19, Sayı 1, (45-62)
- Ürün, Ş., 2016, “Dünya Kültürel ve Doğal Mirasın Korunmasına Dair Sözleşme: Doğal Miras AlanlarıBaşvuru, Adaylık ve Değerlendirme Süreçleri”, Yüksek lisan, UNESCO Türkiye Milli Komisyonu, Ankara, 4-9
- URL 1: http://www.eskiturkiye.net/570/hamamonu-ankara#lg=0&slide=0 (Erişim tarihi 15.09.21) URL 2: UNICEF 2019 Yıllık Faaliyet Raporu.pdf (Erişim tarihi 15.07.2021)
