Author :
Abstract
İnsanoğlu, yüzyıllar önce ürettiği ilk seramik sofra eşyasını bugün hala güveç kabı olarak kullanarak, malzemenin gelişim serüvenini kullanıcıya hatırlatmaktadır. Gündelik yaşamın temel aracı olan seramik; yeme-içme pratiklerinde, banyo, tuvalet gibi insani ihtiyaçları sağlamakta, yer ve duvar karosu gibi iç ve dış mekân kaplama malzemesi olarak da insanlığa hizmet etmekte, hijyen ve kullanım kolaylığı sağlamaktadır. Günümüzde, pek çok seramik firması bulunmakla birlikte, bu firmaların farklı tüketici profillerine ve segmentlerine sundukları geniş bir ürün çeşitliliği bulunmaktadır. Bu seramik ürünlerden biri de sofra eşyalarıdır.
Söz konusu eşyalardaki tasarımların çıkış noktasına kaynaklık eden fikir; sanat akımlarından hareketle geleneksel-evrensel motiflerden, desenlerden, başka bir ifadeyle sanatçının üslubundan veya bitki-hayvan stilizasyonlarıyla doğadan alınan ilhamlarla gerçekleştirilen tasarımlar aracılığıyla sofralara gelebilmektedir. Seramik ve porselen sofra eşyaları (yemek-kahvaltı takımları, çay-kahve setleri); hem dekorsuz yüzeylere hem de halı-kilim motifleri, selçuklu yıldızı gibi geleneksel kültürel değerleri yansıtan veya bunların çağdaş yorumlarından oluşan dekorlu yüzeylere sahip olabilmektedirler. Kültürel dekor uygulamaları ile kullanıcı, geçmişle olan bağlarını sofrasına taşıma imkanı bulabilmektedir. Kültürel bir miras olarak nesilden nesile aktarılan iğne oyalarıysa, geçmişte erkek gömleklerinde, çemberlerde, örtülerde, mendillerde kullanılmıştır. Kendine has tekniğiyle birçok çeşidi olan bu el sanatında işlenen kadın erkek ilişkileri, yuva kurma, hamilelik, dargınlık gibi pek çok konu bulunmaktadır. Bu bakımdan, tasarımlarda yer alan renk ve biçim farklılıklarıyla bir ifade biçimi ve iletişim aracı olarak da ele alınabilmektedir. Bu çalışmada, temel malzemesi ip ve iğne olan iğne oyalarındaki motifler, seramik sofra eşyalarının yüzeyine dekor olarak uygulanacaktır. Böylelikle, seramik sofra eşyaları aracılığıyla milli kültürün görsel temsillerine katkıda bulunularak, üreticiye ve tüketiciye alternatif bir tasarım örneği sunulmuş olacaktır.
Keywords
Abstract
Mankind still uses the first ceramic tableware had been produced centuries ago as a casserole dish today, thus reminding the user of the material’s evolution over time. Ceramics, the basic tool of daily life, is used in eating and drinking practices and in providing human needs such as bathrooms and toilets. In addition, it serves humanity by providing hygiene and ease of use in indoor and outdoor coatings such as floor and wall tiles. Today, there are many ceramic companies and they offer a variety of products to different consumer profiles and segments. One of these ceramic products is tableware.
An idea that is the source of the starting point of ceramic designs can emerge from traditional-universal motifs and patterns based on art movements, in other words, from the style of the artist, or it can be reflected on the tables through designs created by stylizations of plant/animal forms inspired by nature. Ceramic and porcelain tableware (dinner-breakfast sets, tea-coffee sets) can have both undecorated surfaces and decorated surfaces with traditional cultural values such as carpet-rug motifs, Seljuk stars or their contemporary interpretations. With cultural décor applications, consumers have the opportunity to bring their ties to the past to the table. Needle lace, passed down from generation to generation as a cultural heritage, was used in the past on men’s shirts, hoops, covers and handkerchiefs. This handicraft, which has many varieties with its own unique technique, has many meanings such as male-female relationships, nest building, pregnancy and resentment. In this respect, needle lace can also be considered as a form of expression and communication tool with the color and form differences in the designs. In this study, the motifs found in needle lace, whose basic material is thread and needle, will be applied as decor on the surface of ceramic tableware. Thus, through the ceramic tableware designed for this study, a contribution will be made to the visual representations of national culture and an alternative design example will be presented to the producer and consumer.
