Author :
Abstract
Bu araştırmanın amacı yönetici atamalarında karşılaşılan sorunları belirlemek ve bu sorunların olası çözümlerini ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda araştırma, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda müdür olarak görev yapan okul yöneticileriyle gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma nitel araştırma yöntemlerinden olan olgubilim deseni sınırları içinde hazırlanmıştır. Bu araştırmanın çalışma grubu amaçlı örneklem yöntemi çerçevesinde benzeşik (homojen) örnekleme tekniğiyle belirlenmiştir. Çalışma grubu, 2021-2022 eğitim öğretim yılında Amasya ilindeki devlet okullarında müdür olarak görev yapan 10 yöneticiden oluşmaktadır. Araştırmacılar, veri toplamak amacıyla okul yönetici atamalarıyla ilgili sorunları ve olası çözüm yollarını daha detaylı bir şekilde incelemek için yarı yapılandırılmış görüşme tekniğine başvurmuşlardır. Verilerin çözümlemesi betimsel analiz anlayışına göre yapılmıştır. Katılımcılar okul yöneticisini; nesnel ölçütlerle atanma, çalışanları belli davranışlara yöneltebilme, etkili iletişim becerisine sahip olma, yönetim sürecini iyi bilme, okulun beklentilerini karşılama ve liyakatlı olma şeklinde şeklinde ifade etmişlerdir. Ayrıca katılımcılar okul yöneticisi atamalarında karşılaşılan sorunları; atama yönetmeliklerinin sık sık değişmesi, okul yöneticilerin liyakata dayalı seçilmemesi, okul yöneticilerinin profesyonel şekilde yetiştirilmemesi, okul yöneticiliğinin meslekleşmemesi, okul yönetici seçiminde gerçekçi ölçütler olmaması, okul yöneticisi atamalarında tutarlı politikalar izlenmemesi ve okul yöneticilik görevi eğitimi alınmaması şeklinde sıralamışlardır. Katılımcılar okul yöneticisi atamalarında karşılaşılan sorunların olası çözüm yolları ile ilgili olarak; yönetici seçimini liyakata dayalı yapma, yönetici atamasında adaleti sağlama, yeterliliği ve sürekliliği olan politikalar izleme, okul yöneticiliğini meslek haline getirme, okul yöneticisi yetiştirecek programlar düzenleme, yönetici atamalarını siyasetten bağımsız yapma ve liderlik özelliğine sahip yöneticiler seçme gibi birtakım önerilerde bulunmuşlardır. Yukarıdaki bulgular doğrultusunda araştırmacılar, Türk eğitim sisteminin bir gerçekliği olan yönetici atamalarında karşılaşılan sorunların üstesinden gelinerek; liyakata önem veren, siyasi etkiden uzak, nesnel ölçütleri olan, herkesin kabul edebileceği, sürekliliği olan ve sorunları kalıcı olarak çözebilecek yönetmelikler hazırlanması gerektiği sonucuna varmışlardır.
Keywords
Abstract
The aim of this research is to determine the problems encountered in manager appointments and to reveal possible solutions to these problems. For this purpose, the research was carried out with school administrators who work as principals under the Ministry of National Education. This study was prepared within the boundaries of the phenomenology pattern, which is one of the qualitative research methods. The study group of this research was determined by the homogeneous sampling technique within the framework of purposive sampling method. The working group consists of 10 administrators working as principals in public schools in Amasya in the 2021-2022 academic year. In order to collect data, the researchers applied semi-structured interview technique to examine the problems and possible solutions related to the appointment of school administrators in more detail. The analysis of the data was made according to the descriptive analysis approach. participants the school administrator; They expressed it as being appointed with objective criteria, directing employees to certain behaviors, having effective communication skills, knowing the management process well, meeting the expectations of the school and being competent. In addition, the participants; the problems encountered in the appointment of school administrators; They listed the changes in the appointment regulations frequently, the school administrators not being selected based on merit, the school administrators not being trained professionally, the lack of professionalism in school administration, the lack of realistic criteria in the selection of school administrators, the failure to follow consistent policies in the appointment of school administrators, and the lack of school administrator training. Regarding the possible solutions to the problems encountered in the appointment of school administrators, the participants; They made some suggestions such as making the selection of administrators based on merit, ensuring justice in the appointment of administrators, following policies with competence and continuity, making school administrators a profession, organizing programs to train school administrators, making administrator appointments independent from politics and choosing administrators with leadership characteristics. In line with the above findings, the researchers overcame the problems encountered in the appointment of administrators, which is a reality of the Turkish education system; They concluded that regulations that attach importance to merit, that are far from political influence, that have objective criteria, that everyone can accept, that are continuous and that can solve problems permanently.
Keywords
- Altunışık, R., Bayraktaroğlu, S., Coşkun, R. & Yıldırım, E. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri.
- Altunışık, R., Bayraktaroğlu, S., Coşkun, R. & Yıldırım, E. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Adapazarı: Sakarya Kitabevi.
- Arıkan, G. (2007). Milli eğitim bakanlığının okul yöneticilerini atama sürecinde izlediği politikaların veuygulamaların incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye. Aydın, M. (2014). Eğitim yönetimi. Ankara: Gazi Kitapevi.
- Baş, E. A. (2016). Okul yöneticilerinin yönetici görevlendirme yönetmeliğine ilişkin görüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
- Baş, T. & Akturan, U. (2017). Sosyal bilimlerde bilgisayar destekli nitel araştırma yöntemleri (3. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul yönetimde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Bursalıoğlu, Z. (2005). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış, Ankara.
- Cemaloğlu, N. (2005). Türkiye’de okul yöneticisi yetiştirme ve istihdamı: varolan durum, gelecekteki gelişmeler ve sorunlar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (2) 249-274.
- Christensen, L. B., Johnson, B. R. & Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri desen ve analiz (Çev.Ed: A. Aypay). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Çakır, T. (1999). Cumhuriyetim 75. yılında türk milli eğitiminde ilköğretim, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
- Çelik, V. (2002). Eğitim yöneticisi yetiştirme politikasına yön veren temel eğilimler. 21. YüzyılEğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu, Ankara: Ankara Üniversitesi.
- Dilbaz, E., & Atış D. (2021). 2017, 2018 ve 2021 MEB yönetici seçme görevlendirme listelerinin yöneticiliğe ilk kez görevlendirme bağlamında karşılaştırılması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 5 (4), 366-384.
- Erdoğan, İ. (2000). Okul yönetimi ve öğretim liderliği. İstanbul: Sistem.
- Ergin, A. E. (2016). Milli eğitim bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına yönetici seçme ve atamaya ilişkin yönetici, öğretmen ve veli görüşlerinin değerlendirilmesi: Bir durum çalışması.
- Güçlüoğulları, N. (2013). Okul yöneticileri ve öğretmenlerin eğitim kurumlarına yönetici atamaya ilişkingörüşlerinin incelenmesi (İzmir ili Çiğli ilçesi örneği) , Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans tezi.
- Karip, E. (2004). Yönetim biliminin alan ve kapsamı. Y. Özden, (Ed.), Eğitim ve okul yöneticiliği el kitabı içinde (s. 1-39). Ankara: PegemA Yayıncılık.
- Küçükahmetoğlu, M. (2012). Türkiye’de okullara yönetici yetiştirmenin gerekliliği, Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
- Koçel, T. (1998). İşletme Yöneticiliği, Beta Basım Yayım. Basım, İstanbul.
- Memduhoğlu, H. B. (2007). Türk eğitim sisteminde okulların yönetimi ve okul yöneticilerinin yetiştirilmesi sorunsalı. Milli Eğitim Dergisi, Sayı 176 s. 86-97.
- Patton, M. L. (2010). Proposingempiricalresearch: A Guide tothefundamentals. Glendale, CA:Pyrczak Publishing.
- Terci, F. (2008). İlköğretim okulu yöneticilerinin yönetici yeterlik davranışlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, Türkiye.
- Tortop, N. (1994). Personel Yönetimi. Ankara: Yargı Yayınları.
- Turan, S. (2007). Bir insan Olarak Okul Müdürü. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Yağar, F. & Dökme, S. (2018). Niteliksel araştırmaların planlanması: Araştırma Soruları, Örneklem Seçimi, Geçerlik ve Güvenirlik. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 1-9.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8. baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
- Yiğit, F. (2008). Cumhuriyet döneminde milli eğitim bakanlığının ilköğretim kurumlarına yönetici seçiminde uyguladığı yöntemlerin değerlendirilmesi (Master's thesis, Sakarya Üniversitesi).
