Author :
Abstract
Bu çalışma; okul yöneticilerinin çatışma yönetimi stillerinin örgütsel mutluluğa etkisini incelemek ve okul yöneticilerinin çatışma yönetimi stilleri ile örgütsel mutluluk arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yapılan literatür araştırmaları ve incelemeleri neticesinde okul yöneticilerinin çatışma yönetiminde tümleştirme ve uzlaşma stillerini öncelikli olarak tercih ettikleri; hükmetme, kaçınma ve uyma stillerini daha az tercih ettikleri tespit edilmiştir. Okul yöneticilerinin çatışma yönetimi stillerinden tümleştirme (entegrasyon, iş bölümü) stilini tercih etmelerinin öğretmenler tarafından algılanan örgütsel mutluluğu olumlu yönde etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca çatışma yönetiminde okul yöneticilerinin hükmetme, uyma (ödün verme, boyun eğme) ve kaçınma stillerini tercih etmelerinin; öğretmenlerin motivasyonları, iş doyumları, örgüte bağlılık düzeyleri gibi değişkenlere etkisinin olumsuz olduğu, bu stillerin kullanımının da örgütsel mutluluğu negatif yönde etkilediği kanısına varılmıştır. Araştırma sürecinde elde edilen verilerden yola çıkarak okul yöneticilerinin çatışma yönetimi stillerinden tümleştirme stilinin örgütsel mutluluğu pozitif; kaçınma, hükmetme ve uyma stillerinin ise örgütsel mutluluğu negatif yönde etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca okul yöneticilerinin çatışma yönetimi stilleri ile örgütsel mutluluk arasında anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
This work; This study was conducted to examine the effects of school administrators 'conflict management styles on organizational happiness and to determine whether there is a significant relationship between school administrators' conflict management styles and organizational happiness. As a result of the literature researches and examinations, school administrators prefer integration and reconciliation styles primarily in conflict management; It was determined that they preferred domination, avoidance and compliance styles less. It was determined that school administrators' preference of integration (integration, division of labor) style among conflict management styles positively affected perceived organizational happiness by teachers. In addition, school administrators' preference for dominance, compliance (compromise, submission) and avoidance styles in conflict management; It was concluded that teachers' motivation, job satisfaction, and organizational commitment had a negative effect on variables such as organizational commitment, and the use of these styles negatively affected organizational happiness. Based on the data obtained during the research process, organizational happiness of the integration style of school administrators' conflict management styles is positive; It was determined that avoidance, domination and compliance styles negatively affect organizational happiness. In addition, it was concluded that there is a significant relationship between school administrators' conflict management styles and organizational happiness.
Keywords
- Acton, R. & Glasgow, P. (2015). Teacher Wellbeing in Neoliberal Contexts: A Review of the Literature. Australian
- Acton, R. & Glasgow, P. (2015). Teacher Wellbeing in Neoliberal Contexts: A Review of the Literature. Australian Journal of Teacher Education, 40(8): 99- 115.
- Açıkgöz, A. (2009).Okul yöneticilerinin çatışma yönetim stilleri ile öğretmenlerin örgütsel adalet algısı arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- Akbaba, A.&Şanlı-Güneş, E. (2020). İlk ve Ortaokul Yöneticilerinin Çatışma Yönetimi Stilleri ile Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(3): 1410- 1425.
- Akduman G. & Yüksekbilgili, Z. (2015). Mutluluk Yönetimi. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
- Akın, A. & Kaya, M. (2015). Pozitif Algı Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirliği. Journal of Euopean Education, 5 (2): 16- 22.
- Akın, G. & Akova, O. (2015). Çatışma Yönetimi. K.O. Özer, M. Hızıroğlu ve A. Saldamlı (Der.), Yönetsel ve Örgütsel Etkinliği Geliştirme Yöntemleri. İstanbul: Adra Yayıncılık, 516- 549.
- Akkirman, A. D. (1998). Etkin Çatışma Yönetimi ve Müdahale Stratejileri. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13 (2): 1-11.
- Alıç, M. (1995). Örgütler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 1(1): 1.
- Argon, T. (2015).Öğretmenlerin Sahip Oldukları Duygu Durumlarını Okul Yöneticilerinin Dikkate Alıp Almamalarına İlişkin Görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1): 377- 404.
- Arslan, Y. (2018). Öğretmenlerin farklılıkların yönetimi yaklaşımlarına ilişkin algıları ile örgütsel mutluluk algıları arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
- Arslan, Y. & Polat, S. (2017). Örgütsel Mutluluk Ölçeğinin Türkçeye Uyarlaması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(4): 613.
- Barutçugil, İ. (2004). Organizasyonlarda Duyguların Yönetimi. İstanbul: Kariyer.
- Bozkurt, B. N. (2019). Okul mutluluğunu etkileyen bir faktör: Öğretmenlerin politik becerileri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Bulut, A. (2015). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel mutluluklarının incelenmesi: bir norm çalışması (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
- Bulut, A. (2020). Eğitim kurumlarında yönetsel tarz ve örgütsel mutluluk arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Uşak.
- Bulut, A. & Demirhan, G. (2020). Eğitim Kurumlarında Yönetsel Tarz ve Örgütsel Mutluluk. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 4(2): 162-176.
- Bursalıoğlu, Z. (2003). Eğitim Yönetiminde Teori ve Uygulama. Ankara: Pegem Akademi.
- Casiadi, S. (2017). Öğretmenlerin okul müdürlerinin iletişim becerileri ile çatışma yönetimi konusunda görüşleri(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
- Dayanan, İ., Doğan, E. ve Okçu, V. (2018). İlk ve Ortaokul Öğretmenlerinin Algılarına Göre Okul Yöneticilerininİletişim Becerileri ile Çatışma Yönetim Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelemesi.Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22(2): 217-244.
- Demircan, T. (2019). Öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri ile örgütsel mutlulukları arasındaki ilişkinin incelenmesi(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
- Diener E. & Seligman, M. E. P. (2002). Very Happy People. Psychological Science, 13 (1): 81-84.
- Doğan, S. (2014). Eğitimin işlevleri. C.T. Uğurlu (Der.), Eğitim Bilimine Giriş, Ankara: Eğiten Kitap, 39- 53.Doğan, T. (2013). Beş Faktör Kişilik Özellikleri ve Öznel İyi Oluş.Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1): 56-64. Döş, İ. (2013). Mutlu Okul. Eğitim ve Bilim, 14 (1): 56-64.
- Eren, E. (2008). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Yayım Dağıtım A.Ş.
- Eroğlu, E.&Özkan, G. (2009). Örgüt Kültürü ve İletişim Doyumu ile Bireysel Özellikler Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi: Bir Uygulama Örneği. Selçuk İletişim, 5(4): 50-61.
- Farooqi, M., vd. (2016). Interplay of conflictmanagementstyleswithteachers’ performance. International Journal of AYER, 1 (2): 305-320.
- Ferrer,J (2020). Conflictmanagementstyles of secondaryschoolprincipalsandıtsrelationshiptoorganizationalclimate of theselectedschools in Quezon City. EuropeanAcademicResearch, 7 (11): 5483-5503.
- Fisher, C. D. (2010). Happiness at Work. International Journal of Management Reviews, 12(4): 384-412. Fredrickson, B. L. (2003). The Value of Positive Emotions. American Scientist, 93: 330-335.
- Gordon, T. (2010). Etkili Öğretmenlik Eğitimi. İstanbul: Sistem.
- Gül, İ. & Türkmen, F. (2018). Öğretmen Görüşlerine Göre Okul Yöneticilerinin Farklılıkların Yönetimi ve Çatışma Çözme Becerilerinin İncelenmesi. Turkish Studies, 13(4): 649- 668.
- Gürbüz, G. (2020).Öğretmenlerin örgütsel mutluluk algıları ile örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişki(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Kahveci, G.& Köse, Ö. (2019). İlk ve Ortaöğretimde Görev Yapan Öğretmenlerin Algılarına Göre Örgütsel Sinizmin Örgütsel Mutluluk Üzerindeki Rolünün İncelenmesi.Ekev Akademi Dergisi, 23 (79): 135- 156.
- Karcıoğlu, F. (2001). Örgüt Kültürü ve Örgüt İklimi İlişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15 (1- 2): 266.
- Karip, E. (1999). Çatışma Yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Kasapoğlu, A. (2010). Çatışma çözümlemesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları. Kaya, A. (2009). Yönetimde İnsan İlişkilerinin Sırları. Konya: Eğitim Kitabevi.
- Kaya, A.&Moçoşoğlu, B. (2018). Okul Yöneticileri ve Öğretmenlerin Örgütsel Sessizlik ile Örgütsel Mutluluk Düzeyleri Arasındaki İlişki: Şanlıurfa İli Örneği. Harran Maarif Dergisi, 3(1): 52-70.
- Kesicioğlu, O. S. & Uzun, T. (2019). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Örgütsel Mutluluğu ile İş Tatminleri ve Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(29): 39- 52.
- Korkut, A. (2019). Öğretmenlerin örgütsel mutluluk, örgütsel sinizm ve örgütsel adalet algılarının analizi(Yayınlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
- Köz, K. (2016). Eğitim yöneticilerinin çatışma yönetimine bakış açıları ve çatışma yönetim stratejileri(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Kurt, E. (2019). İlkokul yöneticileri ile öğretmenler arasında yaşanan çatışmalar ve yöneticilerin uyguladıklarıçözüm yolları (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Kuvvet, B. A. (2019). Okul müdürlerinin öğretim liderlikleri ile sınıf öğretmenlerinin örgütsel mutlulukları arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Maral, M. (2016). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile çatışma çözme stratejileri arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- Mehrad, A. (2019). Role of conflict management styles on managersself-efficiency at Iranian schools in Tehran province. Journal of Social Science Research, 14: 3390- 3397.
- Otrar, M. & Övün, Y. (2007). Okul Müdürlerinin Çatışma Yönetim Stilleri ve Öğretmenlerde Oluşturduğu Stres Düzeyi Arasındaki İlişki (Gebze ilçesi Örneği). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 26: 95-110.
- Özgen, K. M. (2005). Farabi’ nin mutluluk anlayışı(Yayınlanmamış Doktora Tezi). Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
- Rahim, M. A. (2002). Toward a Theory of Managing Organiational Conflict. The International Journal of Conflict Management, 13 (3): 206-235.
- Samkan, M. & Talebzadeh, F. (2011). Happiness for Our Kids in Schools: A Conceptual Model. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 29: 1462-1471.
- Şahin, A. (2010). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Kişiler Arası İletişim Becerileri ve Çatışma Yönetimi Stratejileri Arasındaki İlişki.Milli Eğitim Dergisi, 40(188): 125- 143.
- Şener, E. K. (2019), İlkokul ve ortaokullarda görevli öğretmenlerin çatışma çözme stilleri, iş ve yaşam doyumlarının incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). MarmaraÜniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Şimşek, N. (2019). İlkokul ve ortaokul yöneticilerinin çatışma çözme stilleri hakkında öğretmen görüşleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Tan, Ç. (2015). İlköğretim okul yöneticilerinin takım liderlik davranışlarının öğretmenlerin iş doyumu, örgütsel adanmışlıkve örgütsel vatandaşlık düzeylerine etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elâzığ.
- Terzi, S. (2017). Öğretmenlerin İş doyumları ile Mutluluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 16 (17): 475- 487.
- Uğur, D. İ. (2018). Öğretmenlerin algılarına göre yöneticilerin güç kaynakları ile çatışma yönetimi stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Siirt Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siirt.
- Warr, P. (2013). Sources of Happiness and Unhappiness in the Workplace: A Combined Perspective. Journal of Work and Organizational Psychology, 29: 99-106.
- Yuan, L. (2015). The Happier One Is, the More Creative One Becomes: An Investigation on Inspirational Positive Emotions from Both Subjective Well- Being and Satisfaction at Work. Psychology, 6: 201-209.
- Yüksel, Y. M. (2020). Okul müdürlerinin çatışma yönetim stillerinin öğretmen motivasyonu açısından incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
