KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE ÇALIŞMA YAŞAM KALİTESİ, ÖRGÜTSEL BAĞLILIK VE İŞTEN AYRILMA NİYETİ İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
Author :
Abstract
Araştırmada, çalışanların çalışma yaşam kalitesi algıları, örgütsel bağlılıkları ve işten ayrılma niyetleri arasındaki istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler araştırılmıştır. Araştırma Bursa ilinde hizmet veren bir konaklama işletmesinde 14 Ocak – 10 Şubat 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Tam sayım esasına göre 140 otel çalışanının tamamına ulaşılmaya çalışılmış araştırma sonucunda 126 geçerli anket elde edilerek araştırma evreninin %90,00 ına ulaşılmıştır. Araştırma verileri anket tekniği kullanılarak toplanmıştır. Anket formunda Van Laar, Edwards ve Easton (2007) tarafından geliştirilen ve Akar ve Üstüner (2017) tarafından Türkçe uyarlaması, geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılan İş Yaşam Kalitesi Ölçeği, Allen ve Meyer (1990) tarafından geliştirilen ve Dağlı, Elçiçek ve Han (2018) tarafından Türkçe uyarlaması, geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılan Örgütsel Bağlılık Ölçeği ile Seyrek ve İnal (2017)’ın çalışmalarında kullandıkları 4 maddeden oluşan İşten Ayrılma Niyeti Ölçeği kullanılmıştır. Ölçekte yer alan maddeler beşli Likert türünde 1=Kesinlikle Katılmıyorum, 2=Katılmıyorum, 3=Ne Katılıyorum Ne Katılmıyorum, 4=Katılıyorum ve 5=Kesinlikle Katılıyorum şeklinde değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen veriler IBM SPSS 22 istatistik paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen verilerin analizi sonucunda çalışma yaşam kalitesi ile çalışanların örgütsel bağlılıkları arasında doğru yönlü (pozitif) orta (r:54) bir ilişki, çalışma yaşam kalitesi ile işten ayrılma niyetinin arasında ters yönlü (negatif) orta (r:-50) bir ilişki ve örgütsel bağlılık ile işten ayrılma niyetinin arasında ters yönlü (negatif) yüksek (r:-73) bir ilişki bulunmuştur. Araştırmada çalışma yaşam kalitesinden memnuniyetin örgütsel bağlılığı arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca çalışma yaşam kalitesinden memnuniyetin ve yüksek örgütsel bağlılığın çalışanların işten ayrılma niyetlerini azalttığı sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
In the research, it was investigated statistically significant relationships between employees' perceptions of quality of work life, organizational commitment and turnover intention. The research was carried out between 14 January – 10 February 2019 in an accommodation business in Bursa. It was tried to reach all 140 hotel employees on the basis of a complete count, and as a result of the research, 126 valid questionnaires were obtained and 90.00% of the research population was reached. Research data were collected using the questionnaire technique. The Quality of Work Life Scale developed by Van Laar, Edwards and Easton (2007) and adapted to Turkish by Akar and Üstüner (2017), Organizational Commitment Scale developed by Allen and Meyer (1990) and adapted,validity and reliability study to Turkish by Dağlı, Elçiçek, and Han (2018) with The Turnover Intention Scale consisting of 4 items used by Seyrek and İnal (2017) in their studies was used in the questionnaire form. The items in the scale were evaluated on a five-point Likert scale as 1=Strongly Disagree, 2=Disagree, 3=Neither Agree Neither Disagree, 4=Agree, and 5=Strongly Agree. The data obtained as a result of the research were analyzed with the IBM SPSS 22 statistical package program. As a result of the analysis of the data obtained in the research, there is a positive (positive) medium (r: 54) relationship between the quality of work life and the organizational commitment of the employees, and an inverse (negative) medium (r: -50) relationship between the quality of work life and the turnover intention and an inverse (negative) high (r:-73) relationship was found between organizational commitment and turnover intention.
Keywords
- Akar, H. ve Üstüner, M. (2017). İş yaşam kalitesi ölçeğinin Türkçe uyarlaması: geçerlik ve
- Akar, H. ve Üstüner, M. (2017). İş yaşam kalitesi ölçeğinin Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 159-176.
- Allen, N. J. and Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuanceand normative commitment to the organization. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 63(1), 1-18.
- Altay, M. ve Turunç, Ö. (2018). İş yükü, çalışma yaşam kalitesi ve işten ayrılma niyeti ilişkisi:Lider-üye etkileşiminin ve örgütsel bağlılığın aracılık rolü . Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(17), 191-229.
- Bilgiç, H. F. (2017). Örgütsel bağlılık-iş tatmini ilişkisi. BEÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik İzdüşüm Dergisi, 2(3), 35–49.
- Can, A. (2019). SPSS İle Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Pegem Akademi.
- Demir, M. (2011). İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 11(3), 453-464.
- Erdem, M. (2010). Öğretmen algılarına göre liselerde iş yaşamı kalitesi ve örgütsel bağlılıkla ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 4(4), 511-537.
- Huang, T. C., Lawler, J., and Lei, C. Y. (2007). The effects of quality of work life on commitmentand turnover intention. Social Behavior and Personality: an international journal, 35(6), 735-750.
- Işık, M. F. ve Başar, M. S. (2019). İş yaşam kalitesinin işten ayrılma niyeti üzerindeki rolü:Erzurum ili Palandöken Kış Turizmi Merkezindeki çalışanlar üzerinde bir uygulama. Journal of International Social Research, 12(66), 1074-1085.
- Kara, M.ve Özdemir, H. (2020). Konaklama işletmelerinde iş güvencesi ve örgütsel bağlılık ilişkisiüzerine bir araştırma: Bursa ili örneği. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 303–314.
- Karaköse, B. ve Bozgeyikli, H. (2012). Örgütsel bağlılık ve çalışma yaşamı kalitesi arasındakiilişki: Rehberlik araştırma merkezlerinde çalışan personel üzerine bir çalışma. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 1(2), 164-180.
- Koç, M. (2018). Research on correlations between academicians' levels of organisationalcommitment and their intention to quit their job: A comparison of state and foundation universities. Journal of Education and Learning, 7(1), 163-173.
- Mumcu, A. ve Alici, İ. (2016). Örgütsel bağlılığın alt boyutları ile işten ayrılma niyeti arasındakiilişki: Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfı personeli üzerine bir araştırma. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 1(1), 35-52.
- Ngamkroeckjoti, C., Ounprechavanit, P., and Kijboonchoo, T. (2012). Determinant factors ofturnover intention : A case study of air conditioning company in Bangkok, Thailand. InternationalConference on Trade, Tourism and Management (ICTTM’2012) December 21-22, 2012 Bangkok (Thailand, 121–125.
- Normala, D. (2010). Investigating the relationship between quality of work life and organizationalcommitment amongst employees in Malaysian firms. International Journal of Business and Management, 5(10), 75-82.
- Özdemir, H. ve Yaylı, A. (2014). Çalışanın örgütsel bağlılığı, performansı ve işten ayrılma niyetiarasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Journal of Recreation and Tourism Research (JRTR), 1(1), 48-58.
- Parasız, Ö., Koç, M., Ilgar, E. ve Şahin, M. Y. (2017). Relationship between organizationalcommitment and turnover intentions of academics. Journal of Human Sciences, 14(4), 4065-4076.
- Parvar, M. R. F., Allameh, S. M., and Ansari, R. (2013). Effect of quality of work life onorganizational commitment by SEM (case study: OICO company). International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 3(10), 135.
- Seyrek, İ. H. ve İnal, O. (2017). İşten ayrılma niyeti ile ilişkili faktörler: bilgi teknolojisi çalışanları üzerine bir araştırma. Doğu Anadolu Sosyal Bilimlerde Eğilimler Dergisi, 1(1), 43-62.
- Sökmen, A. ve Şimşek, T. (2016). Örgütsel bağlılık, örgütle özdeşleşme, stres ve işten ayrılmaniyeti ilişkisi: Bir kamu kurumunda araştırma. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), 606-620.
- Sürücü, L., ve Maşlakçı, A. (2018). Örgütsel Bağlılık Üzerı̇ne Kavramsal İnceleme. International Journal of Management and Administration, 2(3), 49–65. https://doi.org/10.29064/ijma.397853
- Şahin, D., Ekici, Z. ve Kayral, H. İ. (2021). Doktorların çalışma yaşam kalitesinin örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 24(1), 29-42.
- Şekerli, E. B. (2017). Duygusal, devam ve normatif bağlılık boyutlarının işten ayrılma eğilimiüzerindeki etkisinin meta analiz ile araştırılması. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 60-77.
- Tavmergen, İ. (2000). Turizm Sektörü ve Çalışma Hayatında Kalite. Standart Dergisi, Şubat, 39(458), 47–50.
- Tuncer, M. ve Yeşiltaş, M. (2013). Çalışma yaşam kalitesinin otel işletmesi çalışanları üzerindeki etkileri. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(1), 57-78.
- Topal, B., ve Şahin, H. (2017). Çalışanların iş tatminlerini etkileyen faktörlerin araştırılması. Journal of Emerging Economies and Policy (JOEEP), 2(2), 30–42.
- Van Laar, D., Edwards, J. A. and Easton ,S.(2007). The work related quality of life scale for healthcare workers. Journal of Clinical Nursing. 3(60), 325-33.
- Yıldırım, M. ve Ceyhan, S. (2020). Çalışma yaşam kalitesinin işten ayrılma niyetine etkisindeörgütsel sinizmin aracılık rolü. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(4),Yıldız, S. M. (2013). Spor ve fiziksel etkinlik işletmelerinde iş yaşam kalitesinin çalışanların işten ayrılma niyetine etkisi. Ege Academic Review, 13(3), 317-324.
