Author :
Abstract
Taşeronlaşma esnek üretim ve çalışma ilişkilerinin önemli bir yönünü oluşturmaktadır. Bu yönüyle taşeronlaşma, endüstri ilişkileri sisteminde işçi örgütlenmelerini etkileyen faktörlerin başında gelmektedir. Daha çok taşeronlaşmanın karmaşık ve çok yönlü yapısı ile şekillenen bu süreç, çoğunlukla işçiler açısından hak kayıpları ile sonuçlanmaktadır. Bu kapsamda yapılan çalışmanın amacını alt işverenlik uygulamalarının örgütlenme sürecine olan etkilerini ortaya koymak oluşturmaktadır. Çalışmada ülke örneklerinin incelenmesi ve karşılaştırılmasından hareketle nitel veri analizlerine başvurulmuştur. Sonuç olarak alt işverenlik uygulamalarının örgütlenme sürecine etkileri; işveren, devlet, sendika ve çalışan kaynaklı olabilmektedir. Örgütlenme sürecine etkiler ise mevcut sendikalar bağlamında etkiler ve yeni örgütlenme stratejileri bağlamında etkiler şeklinde görülmektedir. Mevcut sendikalar bağlamında etkiler sendikal fonksiyonların zayıflaması şeklinde görülürken yeni örgütlenme stratejileri bağlamında etkiler sendika benzeri örgütlenmelerin oluşması şeklinde görülmektedir. Sendika benzeri örgütlenmeler; dernek, komite, platform vb. şeklinde görülmektedir. Diğer bir ifade ile güçlü sendikalar (Almanya, Avusturalya, Hollanda vb. ülkelerde olduğu gibi) taşeron sorununa karşı etkin stratejiler (tepe stratejiler) uygulamaktadır. Ancak taşeron sorununa karşı etkin stratejiler uygula(ya)mayan sendikalara karşı işçiler, sendika alternatifi farklı yöntemlere (taban stratejiler) başvurabilmektedir. Buna göre sendika benzeri örgütlenmeler en fazla taşeron kaynaklı sorunlara etkin sendikal stratejiler geliştir(e)memiş ülkelerde (Pakistan, Malezya, Bangladeş, Tayland, Türkiye vb.) görülmektedir.
Keywords
Abstract
Subcontracting is an important dimension of flexible production and labor relations. So subcontracting is one of the leading factors affecting worker organizations in the industrial relations system. This process, which is mostly shaped by the complex and multifaceted structure of subcontracting, often results in loss of rights for workers. In this context, the aim of the study is to reveal the effects of subcontracting applications on worker organization process. In this study, qualitative data analyzes were applied based on the examination and comparison of country samples. As a result, the effects of subcontracting practices on the organization process; It can be from employer, state, union and employee. The effects of subcontracting on the organization process can be seen as follows: Its effects on current unions and its implications for new organizing strategies. Its effects on unions are seen as weakening union functions. In the context of new organizational strategies, the effects are seen in the formation of union-like organizations. Union-like organizations; association, committee, platform etc. appears in the form. In other words, powerful unions implement effective strategies (top strategies) against the subcontractor problem (Germany, Australia, Netherlands etc.). However, workers can resort to different union alternative methods (grassroots strategies) against unions that cannot implement effective strategies against the problem of subcontracting. Accordingly, union-like organizations are mostly seen in countries where subcontractor resources have not developed effective union strategies for problems (Pakistan, Malaysia, Bangladesh, Thailand, Turkey etc.).
Keywords
- başlamaları ayrı bir önem taşımaktadır. Benzer şekilde Güney Kore’de 2003-2004 yıllarında diğer bir ifade
- Türkiye’de en yoğun 2008-2017 yılları arasında faaliyet gösteren TİD’ler de bu kapsamda faaliyet
- şu şekilde örneklendirilebilir: Güney Kore’de 2000’li yılların başında aktif faaliyet gösteren “Taşeron İşçiler
- Komitesi” ve “İşçi Mücadele Komitesi”, Gana’da 1990’lı yıllardan beri faaliyet gösteren “Enformel İşçi
- Dernekleri”, Güney Afrika’da 2000’li yılların başında faaliyet gösteren “İşgücü Araştırma Merkezleri”,
- Akgeyik, T. (1995). “Yalın Üretim Felsefesi ve Endüstri İlişkilerine Muhtemel Etkileri”, IV. Ulusal Endüstri
- Akkaya, Y. (2006). “İşçi Hareketinin ve Örgütlenmenin İhmal Edilen Alanı veya Bir İmkân Olarak
- Atkinson, J., & Gregory, D. (1986). “A Flexible Future: Britain’s Dual Labor Force”, Marksizm Today,
- Aykaç, M. (2000). “Sendikaların Geleceği: Küreselleşme ve Yapısal Değişiklikler Açısından Bir Analiz”,
- Bayat, B., & Durusoy, T. (1996). Taşeronlaşma: Modern Çağın Kölelik Sistemi . Ankara: Çimse-İş
- Belek, İ. (2010). Esnek Üretim Derin Sömürü. İstanbul: Yazılama Yayınevi.
- Bhullar, M. (2011). “Adressing Competition: Strategies For Organizing Precarious Workers, Cases From
- Bonacich, E., & Gapasin, F. (2003). Örgütlenemeyenleri Örgütlemek, https://petrol-
- is.org.tr/sites/default/files/dsh_6_0.pdf , (Erişim Tarihi: 20.08.2021).
- Croucher, R., & Brewster, C. (2015). “Flexible Working Practices and Trade Unions”,
- http://search.proquest.com/printviewfile?accountid=25093 , (Erişim Tarihi: 20.08.2021).
- Ekin, N. (2002). Ekonomik ve Hukuksal Boyutlarıyla Alt İşveren, İstanbul: İTO Yayınları .
- ETUC. (2015). Birlikte Çalışmak: Avrupa Birliği ve Türkiye'de Sendikalar.
- https://www.etuc.org/IMG/pdf/TURKISH_T_ALL.pdf , (Erişim Tarihi: 05.09.2021).
- Evans, M. (2013). “Gaining Formality To Create Change: A Case Study of the Organizing Campaign by the
- HAK-İŞ. (2015). “Taşeron İşçi Gerçeği”,
- https://www.hakis.org.tr/haberler.php?action=haber_detay&id=746 (Erişim Tarihi: 25.08.2021).
- Hançerlioğlu, O. (1997). Ekonomi Sözlüğü. İstanbul : Remzi Kitapevi.
- Hawkins, D. (2013). “The Formalization and Unionization Campaign In the Buenaventura Port, Colombia”,
- ICEM. (2015). Taşeron İşçiliği ve Sendikalar. http://www.petrol-is.org.tr/sites/default/files/taseron.pdf ,
- IndusriALL Global Union . (2012). The Tringular Trap: Unions Take Action Against Agency
- k_final.pdf , (Erişim Tarihi: 20.08.2021).
- İŞÇİ-DER. (2014). Aralık 2014 Raporu. http://iscider.org/category/yayinlarimiz/raporlar/ (Erişim Tarihi:
- Jaletta, P., & Poirier, I. (2013). Subcontracting In The Canadian Manufacturing Sector: Strategies And
- Kimura, F. (2002). “Subcontracting and the Performance of Small and Medium Firms In Japan”, Small
- Business Economics-18, 2002, ss.163-175.
- King, S. J. (2013). “A Return to Standart Employment In Tunusia's Public Sector”, (Ed. S. J. Schurman, &
- Latter, A. (2013). The Struggle for Permanent Work in Thailand.
- http://www.imfmetal.org/index.cfm?c=20690 , (Erişim Tarihi: 20.07.2021).
- LİMAN-İŞ. (2009). Türkiye'de Sendikalaşma ve Özel Sektörde Sendikal Örgütlenme.
- is-28910/ (Erişim Tarihi: 10.08.2021).
- Luz, M., & Ruiz, V. (2010). “Latin Amerika İşgücü Reformları: Yasa, Reform ve Uygulamadaki Etkisi”,
- Nuon, V., & Serrano, M. (2010). Building Unions In Cambodia: History, Challenges, Strategies. Singapore:
- Rashin, S. (2014). The Making of a Paradox: Unionization of Subcontracted Labor In Chilean Copper
- Industry, http://people.carleton.edu/~amontero/Steve%20Rashin.pdf , (Erişim Tarihi: 20.08.2021).
- Ryklief, S. (2013). “A Confusion of Categories: A Case of the Organization of Casual and Contract Workers
- Schurman, S. J., & Eaton, A. E. (2013). “General Introduction and Literature Review”, (Ed. A. E. Eaton),
- Selamoğlu, A. (2004). “Örgütlenme Sorunu ve Sendikal Yapıda Değişim Arayışı”, Çalışma ve Toplum, 2(2),
- Selçuk, F. Ü. (2002). Örgütsüzlerin Örgütlenmesi: Enformel Sektörde İşçi Örgütlenmeleri. Ankara: Atölye
- Serrano, M. (2014). “Non-Standard Employment In Asean Commonalities, Varieties and Union Strategies”,
- SOSYAL-İŞ. (2015). Taşeron İşçi Anketi Değerlendirmesi, www.sosyal-
- is.org.tr/yayinlar/Rapor_taeron_anketi_deerlendirmesi.pdf, (Erişim Tarihi: 20.08.2021).
- Şen, S. (2004). Esnek Üretim-Esnek Çalışma ve Endüstri İlişkilerine Etkisi, Ankara: Turhan Kitapevi .
- Watanabe, S. (1971). “Subcontracting, Industrialisation and Employment Creation”, International Labour
- Wills, J. (2009). “Subcontracted Employment and Its Challenge to Labor”, Labor Stududies Journal, 34(4),
- Yıldırım, E., & Uçkan, B. (2010). “Sendikasızlaştırma Modelleri ve Türkiye Örneği”, Çalışma ve Toplum
- Yorgun, S. (2007). Dirilişin Eşiğinde Sendikalar Yeni Eğilimler Yeni Stratejiler, Bursa: Ekin Yayınevi.
- Yun, A. (2001). “Building Collective Identity: Trade Union Representation of Precarious Workers In The
- Yurttaş, Ö. (2014). “Kadının Yükü Taşeronla Arıyor”, http://www.evrensel.net/haber/87831/kadinin-yuku-
- taseronla-artiyor.html#.VD_f4MlINvw (Erişim Tarihi: 20.08.2021).
