ÖĞRETMENLERİN ÖRGÜTSEL MUHALEFET DAVRANIŞLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ: ADIYAMAN İLİ ÖRNEĞİ
Author:
Abstract
Bu araştırmanın amacı öğretmenlerin muhalefet davranışlarının çeşitli değişkenler -cinsiyet, medeni durum, sendika üyelik durumu, eğitim durumu, çalışma süresi- açısından incelenmesidir. Araştırma, Adıyaman İli Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ortaöğretim kurumlarında görevli 350 öğretmenle gerçekleştirilmiştir. Veriler; yatay muhalefet, dikey muhalefet ve yer değiştirmiş muhalefet boyutları olmak üzere 10 ifadeden oluşan örgütsel muhalefet ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak tanımlayıcı istatistikler, parametrik testlerden bağımsız örneklem t-testi ve varyans analizinden yararlanılmıştır. Analiz sonuçları, ortalama fark testlerinin uygulandığı değişkenler arasında yerinden edilmiş muhalif davranışların, hemen hemen tüm ortalama farklılık testlerinde öğretmenlerin hem dikey hem de yatay muhalefet davranışlarının ortalama farklılıklarından daha yüksek olduğunu göstermiştir. Ayrıca cinsiyete göre erkeklerin yatay ve dikey; sendika üyeliği durumuna göre sendika üyeliği olanların yatay; çalışma süresine göre ise 3-5 yıl deneyimlilerin 15 ve üzeri yıl deneyimleri olanlara göre daha yüksek düzeyde muhalefet davranışlarının olduğu ortaya çıkmıştır. Sonuçlar, araştırmanın gerçekleştirildiği ilde öğretmenlerin muhalefet davranışlarının örgüte fayda sağlayabilecek düzeyde olmadığını göstermiştir. Bu durum, öğretmenlerin muhalefet davranışlarına yönelik tolerasyon düzeyinin düşük olmasıyla açıklanabilir.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to examine teacher’s dissent behavior in terms of various variables - gender, marital status, union membership status, educational status, and working time. The research was carried out with 350 teachers working in secondary education institutions affiliated to the Ministry of National Education in Adıyaman Province. Using an organizational dissent scale consisting of 10 statements: horizontal dissent, vertical dissent, and displaced dissent dimensions the data was collected. Descriptive statistics, parametric tests, independent samples t-test and variance analysis were used in accordance with the purpose of the study. The analysis results demonstrated that displaced dissent behaviors among the variables which mean difference tests were applied were higher than the mean differences of both vertical and horizontal dissent behaviors of teachers in almost all the mean differences tests. In addition, according to gender, men horizontally and vertically; according to union membership status, those who are union members are horizontal; according to the duration of the study, it was found that those with 3-5 years of experience had higher levels of dissent than those with 15 years and more. The results showed that the dissent behavior of the teachers in the province where the study was conducted was not at a level that could benefit to the organization. This situation can be explained by the low tolerance level of teachers towards dissent behavior.