Sosyal Medyanın İktidar İlişkileri İle Sınavı: “The Socıal Dilemma” Adlı Belgeselin Sosyolojik Okuması

Author :  

Year-Number: 2025-Cilt 10 Sayı 6
Publication Date: 2025-12-24 21:06:48.0
Language : Türkçe
Subject : Sosyoloji
Number of pages: 617-630
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Gündelik hayat sosyolojisinin temel dinamikleri içerisinde medya önemli bir yer tutmaktadır. Bu yer alışın en temel göstergeleri; yönlendirme ve etki alanı haline getirilmesiyle doğrudan ilintilidir. Bu anlamda medyanın ideolojik anlamdaki gücü toplumların yapılarında önemli izler barındırması yadsınamaz. Gücün yayılması ise hegemonya kavramı ile gerçekleşmektedir. Hegemonik güç ilişkileri ile medya tahakküm alanını genişletmekte ve bunu her geçen gün görünür kılmaktadır. Sosyal medya bu anlamda iktidar ve tahakküm ilişkilerinin de artık vazgeçilmez bir alanı haline gelmiştir. Davranış örüntüleri ve rolleri de değişime ve dönüşüme uğratan sosyal medya alanı günümüzün en büyük güçlerinden birisidir. Dolayısıyla sosyal medya artık iletişim kurmanın ötesinde sosyalleşmeden tahakküm kurma alanına kadar büyük bir yelpazeye de sahip olmuştur. Başka insanların hakkımızda ne düşündükleri evrimsel bir göstergedir; ancak günümüzde binlerce insanın hakkımızda ne düşündüğün bilmek evrimle doğrudan bağlantılı olmaktan çok manipulatif yaratılan algoritmaların etkisinde fark etmeksizin kanıksanan dijital dünyanın bir yansıması olarak kabul etmek olanaklıdır. Değersizlik hissi beraberinde anksiyetenin artışına da yol açabilmektedir. Beğenilmemek önemli bir toplumsal kayıp gibi algılanmakta izole olmanın ve korku ile kaygı yaşanmasının temel bileşenleri olarak kabul edilmektedir. İdeal beden algısının ergenleri ve gençleri yoğun bir şekilde kuşatması özellikle kadınları daha derinden etkilemektedir. Sosyal medyadaki ideal benlik anlayışıyla kişiler mükemmeliyetçilik duyguları sonucunda olumsuz, yetersiz ve değersizlik yaşamalarına sıkça rastlanılmaktadır. Sevilmeme, mutsuz olma, yalnızlaşma, beğenilmememe, arzu duyulmama gibi dışlayıcı hissiyatlar günümüzde sosyal medyanın yaratmış olduğu dezavantajlı ruh durumları çemberine dâhil edilmesiyle birlikte daha hızlı ve yaygın bir hal almıştır. Bu çalışma dijital bir platform olan Netflix tarafından 2020 yılında yayımlanan “Social Dilemma” adlı belgesel filmin sosyolojik olgularla iktidar ve sosyal medya bağımlılığı ekseninde irdelemeyi amaçlamaktadır. Bu amacı gerçekleştirmek için belgeseldeki karakterler ve mekânlar iletişimin dijitalleşme ile birlikte getirdiği sürecin etkisi toplumsal izleklerle açımlanacaktır. Dijital medya eleştirisi ekseninde değerlendirilecek bu çalışmada metaforlar ile sosyolojik yorumlama eleştirel söylem analizi temel alınarak gerçekleştirilecektir

Keywords

Abstract

Media has an important place in the basic dynamics of daily life sociology. The most basic indicators of this place are directly related to being directed and turned into an area of influence. In this sense, it is undeniable that the ideological power of the media has important traces in the structures of societies. The spread of power is realized with the concept of hegemony. With hegemonic power relations, the media expands the area of domination and makes this visible every passing day. In this sense, social media has become an indispensable area of power and domination relations. The social media area, which also changes and transforms behavioral patterns and roles, is one of the greatest powers of our day. Therefore, social media has now become a wide range from communicating to socializing to domination. What other people think about us is an evolutionary indicator; however, knowing what thousands of people think about us today is not directly related to evolution but rather a reflection of the digital world that is inadvertently taken for granted under the influence of manipulative algorithms. The feeling of worthlessness can also lead to an increase in anxiety. Being disliked is perceived as a significant social loss and is accepted as the basic components of being isolated and experiencing fear and anxiety. The intense siege of the ideal body perception on adolescents and young people affects women more deeply. With the ideal self-perception on social media, it is common for people to experience negative, inadequate and worthless experiences as a result of perfectionist feelings. Exclusionary feelings such as being unloved, unhappy, lonely, disliked and undesired have become more widespread and widespread today with the inclusion of social media in the circle of disadvantaged mental states. This study aims to examine the documentary film titled “Social Dilemma”, which was released by Netflix, a digital platform, in 2020, in terms of sociological facts and power and social media addiction. In order to achieve this aim, the characters and places in the documentary will be explained with social themes and the effect of the process brought about by digitalization of communication. In this study, which will be evaluated in terms of digital media criticism, a sociological interpretation will be made with metaphors.

 

Keywords


                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics