Author :
Abstract
Depremler, yer kabuğunda meydana gelen sismik hareketlerdir ve bu hareketler, yerin derinliklerindeki enerji bölümünün hızlı bir şekilde serbest kalması sonucu oluşmaktadır. Türkiye´de Kuzey ve Doğu Anadolu fay hattı dahil olmak üzere birçok aktif fay hattı bulunduğundan sık sık depremler meydana gelmektedir. Özellikle 6 Şubat 2023´te yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremler, Cumhuriyet tarihindeki en büyük doğal afetlerden biri olarak kayıtlara geçmiş ve bu olay "asrın felaketi" olarak adlandırılmıştır. Kahramanmaraş merkezli depremler, yalnızca fiziksel yıkımlara yol açmakla kalmamış, aynı zamanda bireylerin ruhsal sağlığı üzerinde derin ve kalıcı izler bırakmıştır. Bu çalışma, söz konusu depremlerin psikolojik etkilerini incelemeyi ve afetzedelerin yaşadığı travmatik deneyimlerin duygusal, bilişsel ve davranışsal boyutlarını anlamayı amaçlamaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi olarak doküman incelemesi kullanılarak, konu ile ilgili elde edilen tüm yazılı materyaller analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında saha çalışmaları yapılmış ve bölgede görev yapan yöneticiler, Sivil Toplum Kuruluşları (STK) ve konteynerlerde yaşayan depremzedelerle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bulgular, afet sonrası sıkça gözlemlenen travma sonrası stres bozukluğu, anksiyete, depresyon, suçluluk duygusu ve hayatta kalma suçluluğu gibi psikolojik etkilerin bölgede yaygın görüldüğünü ortaya koymuştur. Ayrıca sosyal destek ağlarının ve psikolojik ilk yardımın, iyileşme sürecinde kritik rol oynadığı belirlenmiştir. Bu çalışma, afet sonrası ruh sağlığının önemini vurgularken, gelecekteki müdahale ve psikososyal destek programlarının planlanmasına katkı sunmayı hedeflemektedir.
Keywords
Abstract
Earthquakes are seismic movements that occur within the Earth's crust, triggered by the sudden release of energy accumulated deep underground. Due to the presence of numerous active fault lines in Turkey including the North Anatolian and East Anatolian Fault Zones earthquakes frequently occur across the country. In particular, the earthquakes centered in Kahramanmaraş on February 6, 2023, have gone down in history as one of the most devastating natural disasters of the Republic era and have been widely referred to as the "disaster of the century." The Kahramanmaraş-centered earthquakes not only caused extensive physical destruction but also left profound and lasting impacts on individuals' mental health. This study aims to examine the psychological effects of these earthquakes and to explore the emotional, cognitive, and behavioral dimensions of the traumatic experiences endured by survivors. A qualitative research approach was adopted, utilizing document analysis to review and interpret all relevant written materials on the subject. In addition, fieldwork was conducted in the affected regions, including interviews with local officials, representatives of non-governmental organizations (NGOs), and earthquake survivors residing in temporary container settlements. The findings revealed a high prevalence of post-traumatic stress disorder (PTSD), anxiety, depression, feelings of guilt, and survivor’s guilt among the affected population. Moreover, the study highlighted the critical role of social support networks and psychological first aid in the recovery process. By underscoring the importance of mental health in the aftermath of disasters, this research seeks to contribute to the planning of future intervention strategies and psychosocial support programs.
