Author:
Abstract
Tarihi kaynaklar ve arkeolojik materyal verilerine göre Urartu tarihi, zaman kapsamı bakımından MÖ XIII. yüzyıl ile MÖ VI. yüzyıl arasındaki zaman dilimini kapsamaktadır. Oldukça uzun sayılabilecek bu zaman dilimi siyasi ve idari bakımından iki ana evreye ayrılmaktadır. MÖ XIII. ile MÖ IX. yüzyıllar arasındaki birinci evre, “Uruatri/Nairi Beylikler Devri, Urartu’nun Proto Tarihi, Urartu’nun Arkaik Çağı ya da Urartu/Nairi Konfederasyonları” dönemi olarak değerlendirilmektedir. Birinci evre olan Beylikler Dönemi hakkındaki bilgilerimiz Asur Devleti’nin Doğu Anadolu ve çeperindeki coğrafyalara yönelik askeri seferlerini anlatan yazılı kaynaklar; Asur Kralları’nın yıllık, tarihi ve krali yazıtları ile mektuplarından oluşmaktadır. Kaynaklardaki ifadelere göre bu dönemde, Asurlar; Uruatri/Nairi Beylikleri üzerine seferler düzenleyip onlara ait iskân yerlerini yağmalamış; onları ağır vergi ve haraç ödemekle yükümlü kılmıştır. Bu makalede MÖ XIII. ile MÖ IX. yüzyıllar arasında Asur Devleti ile Uruatri/Nairi Beylikleri arasındaki ilişkiler değerlendirilmiştir. Makale, yazılı kaynaklar bağlamında Asur-Uruatri/Nairi ilişkilerini irdeleyip alana katkı sunmayı amaçlamaktadır.
Keywords
Abstract
According to historical sources and archaeological material data, Urartu history covers the period between XIII century BC and VI century BC in terms of time scope. This period, which can be considered long, is divided into two main phases in terms of politics and administration. The first phase between XIII and IX centuries BC is considered to be the period of "Uruatri / Nairi Principalities Period, Proto History of Urartu, Archaic Age of Urartu or Urartu / Nairi Confederations". Our knowledge about the Principalities Period, which is the first phase between XIII and IX centuries BC, is rather limited compared to the second phase, the Urartu Kingdom. During this period, Assyrians organized expeditions over Uruatri / Nairi countries, plundered their castles and settlements, obliged them to pay heavy taxes and tribute. In this article, the relationships between the Assyrians and Uruatri / Nairi between the XIII and IX centuries BC were evaluated. The article aims to contribute to the field by examining the Assyrian Uruatri / Nairi relations in the context of written sources.