İşletmelerde Finansal Olmayan Performans Değerleme Yaklaşımları: Kavramsal Bir Çerçeve

Author :  

Year-Number: 2022-Cilt 7 Sayı 40
Yayımlanma Tarihi: 2022-09-01 00:20:41.0
Language : Türkçe
Konu : İşletme
Number of pages: 842-856
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

İşletmelerde geçmişten günümüze dek sürekli değişen ve gelişen performans değerleme yaklaşımları, geleceğe yönelik alınacak kararlar açısından çok önemlidir. Performans değerleme yaklaşımlarında finansal ölçümlerle elde edilen veriler, performans ile ilgili bilgiler vermektedirler. Finansal ölçümler, muhasebe kayıtlarından oluşan, hissedarların ve yöneticilerin ilgilendiği değişim göstergelerdir. Ekonomik ortamın değişmesi ile uygulamacılar ve akademisyenler finansal değerlemeleri, kısa dönem, geriye dönük ve özet bilgilere sahip olmasından dolayı eleştirmişler, değişen pazar ve rekabet şartlarında yeni performans değerleme yaklaşımlarının uygulanması gerektiği sonucuna varmışlardır. İşletmelerin birçoğu son yirmi yılda finansal performans ölçümlerinin kısıtlarını ortadan kaldırmak için etkin, verimli ve müşteri tatmini sağlayacak finansal olmayan performans değerleme yaklaşımlarını da kullanmaya başlamışlardır. Müşteri isteklerinin ve pazar rekabet koşullarının değişmesi ile işletmeler karar verme süreçlerinde finansal olmayan performans değerleme yaklaşımları ile yenilikçi bir tavır ortaya koymuşlardır. Geleneksel yönetim anlayışından modern yönetim anlayışına geçişte, müşteri tatmini, çalışanların tatmini, üstün kalite, yenilik vb. konulara ağırlık veren yaklaşımlar uygulanmaktadır. Performans artırmanın tasarlanması, amacı, maliyeti, seçimi ve nitelikleri gibi unsurların gerçekçi bir şekilde yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.  Bu çalışmada, finansal olmayan performans değerleme yaklaşımları (Kıyaslama, Kurumsal Kaynak Planlaması, Dış Kaynak Kullanımı, Altı Sigma, Müşteri İlişkileri Yönetimi, Değişim Mühendisliği, Toplam Kalite Yönetimi) kavramsal bir çerçevede araştırılmış ve pazarda başarılı performans değerleme yaklaşımları ile üstünlük elde edilebileceği kararına varılmıştır.

Keywords

Abstract

Performance appraisal approaches, which are constantly changing and developing in enterprises from the past to the present, are very important for decisions to be taken for the future. In performance evaluation approaches, the data obtained by financial measurements provide information about performance. Financial measurements are financial indicators that consist of accounting records and are of interest to shareholders and managers. With the change in the economic environment, practitioners and academics have criticized financial valuations for having short-term, retrospective and summary information, and have concluded that new performance valuation approaches should be applied in changing market and competition conditions. Many of the enterprises have also started using non-financial performance appraisal approaches that will provide effective, efficient and customer satisfaction to eliminate the limitations of financial performance measurements in the last two decades. With the change of customer demands and market competition conditions, enterprises have demonstrated an innovative attitude with non-financial performance evaluation approaches in their decision-making processes. In the transition from the traditional management approach to the modern management approach, customer satisfaction, employee satisfaction, superior quality, innovation, etc. approaches that give weight to the issues are applied. Elements such as design, purpose, cost, selection and qualities of performance enhancement need to be done in a realistic way. In this study, non-financial performance evaluation approaches (Benchmarking, Enterprise Resource Planning, Outsourcing, Six Sigma, Customer Relationship Management, Reengineering, Total Quality Management) have been investigated in a conceptual framework, a performance appraisal approach and successful in the market it was concluded that advantage can be achieved.

Keywords


  • 1. Akal, Z. (2011). “İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi: Çok Yönlü Performans Göstergeleri”. Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları.

  • 2. Akyıldız, M. (2004). “Lojistik Dış Kaynak Kullanımını Etkileyen Faktörler”. Yönetim Bilimleri Dergisi, Journal of Administration Sciences, 1/3.

  • 4. Anderson, K. & McAdam, R. (2004), “A Critique of Benchmarking and Performance Measurement, Lead or Lag?”, Benchmarking An International Journal, Vol.11, No.5.

  • 5. Arslan, K. (2004). “Etkin Bir Rekabet Aracı Olarak Pazarlama ve Satış Yönetiminde Benchmarking”, Verimlilik Dergisi, MPM, 4, s.11).

  • 6. Aytan, Sarıcı, Y. (2018). “Örgütsel Adalet, Güven, Bağlılık ve Vatandaşlığın Çalışanların Performansına Etkisi ve Buna Yönelik Bir Uygulama: Esenyurt Belediyesi Örneği”. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Üniversitesi

  • 7. Bagchi, P.K. (1996). “Role of Benchmarking As a Competitive Strategy: The Logistics Experience”, International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, Vol:26, No:2.

  • 8. Basım, H.N; Sözen, H.C; Yeloğlu, H.O; Sağsan, M; Şeşen, H. & Çetin, F.İ. (2009). “Değişim ve Örgütler”, (Editör: Varoğlu A.K. Ve Basım H.N.), Siyasal Kitabevi, Ankara.

  • 9. Bayrakdaroğlu, A & Ege, İ. (2007). “Performans Ölçümünde Alternatif Bir Yöntem, Yatırımın Nakit Kârlılığı (CFROI) Ve Halka Açık Turizm Şirketleri Üzerine Bir Uygulama”, VI. Anadolu İşletmecilik Kongresi, Kırıkkale. ss. 94-108.

  • 10. Bititci, Ü. Carrie, A.S. & McDevitt, L. (1997). “Integrated Performance Measurement Systems: A Development Guide”, International Journal of Operations and Production Management, 17 (5), s. 522-534.

  • 11. Bolak, M. (1990). “Finansman”, İstanbul Teknik Üniversitesi Yayınevi

  • 12. Bose, R. (2002). “Customer Relationship Management: Key Components For IT Success”, Industrial Management & Data Systems, 102/2.

  • 13. Buonanno, G; Faverio, P; Pigni, F; Ravarini, A; Sciuto, D & Tagliavini,M. (2005). "Factors affecting ERP system adoption: A comparative analysis between SMEs and large companies", Journal of Enterprise Information Management, Vol. 18 Iss: 4, pp.384 - 426.

  • 14. Çabuk Y. & Karayılmazlar S. (2010). “Altı Sigma Yaklaşımı”, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 12:17 s.94

  • 15. Camardella, M.J. (2003). “Effective Management of The Performance Appraisal Process”. Employment Relations Today, 30 (1), 103-107.

  • 16. Capital & Arthur Andersen Guide. (1997). “İş Dünyasının Yeni Gözdesi Benchmarking”, Hürriyet Ofset Matbaacılık, İstanbul.

  • 17. Carmona, S & Gutierrez, F. (2005). “Outsourcing as Compassion? The Case of Cigarette Manufacturing by PoorCatholic Nuns (1817–1819)”, Critical Perpectives on Accounting, Vol:16, Issue:7, October.

  • 18. Corbett, M. F. (2004). “The outsourcing revolution: why it makes sense and how to do it right”, Chicago: Dearborn Trade.

  • 19. Crosby, P. B.(1988). “The Eternally Successfull Organization”: The Art of Corporate Wellness.

  • 20. Dalay, İ; Coşkun, R & Altunışık, R. (2002). “Stratejik Boyutuyla Modern Yönetim Yaklaşımları”, Beta Basın Yayın Dağıtım, İstanbul.

  • 21. Dinçkan, M. (2013). “Business Process Reenginering Via Simulation Technique and A Case Study”. Marmara University Institute for Graduate Studies, Master Thesis, İstanbul.

  • 22. Edick, E. K. (2003). “A Comparision Of Job Satisfaction Between Direct Hire And Transferred Employees At An Outsource Suppliers”, Doctoral Thesis, Capella University, America.

  • 23. Embloton, P.R & Wright, P.C.(1998). “A Practical Guide to Successfull Outsourcing”, Empowerment In Organizastion, Vol:6, No:3.

  • 24. Farajollahi, F. (2016). “Bankacılık Sektöründe Kurumsal Sosyal Açıklamalarının Finansal Performans Üzerindeki Etkilerinin İncelemesi: BIST-30’da Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum

  • 25. Flood, Robert L.(1993). “Beyond TQM”. New York: John Wiley and Sons.

  • 26. Franceschini, F; Galetto, M; Pignatelli, A. & Varetto, M. (2003). “Outsourcing: Guidelines For a Structured Approach,”, Benchmarking An International Journal, Vol:10, No:3.

  • 27. Güleş, H, K, & Burgess, T. F. (2000). “Günümüz İşletmelerinde Değişim Yönetimi: Yöntemler ve Uygulanabilirliği”, Atatürk Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 1, ss. 101-114.

  • 28. Güleş, H.K. (2004). “Bilişim Teknolojilerinin Müşteri İlişkileri Yönetimine Katkıları”, SÜSBE Dergisi, Sayı:12.

  • 29. Gupta, P. (2004). “Six Sigma Business Scorecard; Ensuring Performance for Profit”, McGraw-Hill, New York.

  • 30. Güroğlu, N. (2006). “Kurumsal Kaynak Planlama (KKP) Projeleri Yönetimi”, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

  • 31. Gürsakal, N.(2005). “Altı Sigma: Müşteri Odaklı Yönetim”, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, Ekim. S.45-46).

  • 32. Hammer, M & Champy, (1997). “Değişim Mühendisliği: Devrim İçin Bir Manifesto”. Çeviren Sinem Gül,Sabah Yayınları, İstanbul.

  • 33. Helo, P. & Szekely, B. (2005). “Logistics İnformation Systems: An Analysis of Software Solutions For Supply Chain Co-Ordination”, Industrial Management & Data Systems ,105 (1) 5-18.

  • 34. https://ekohobi.wordpress.com/2021/10/06/benckmarking-kiyaslama/

  • 35. Ishikawa K. (1985). “What İs Total Quality Control”, The Japanese Way, Prentivce- Hall.

  • 36. Islama, R. & Rasad, S.M. (2006). “Employee Performance Evaluation by the AHP: A Case Study”. Asia Pacific Management Review, 11 (3), 163-176.

  • 37. Jaffar, R; Mohamed, Z. & Yasar, F. J. (2000). “The Application of Graphical Techniques in Evaluating Benchmarking”. Journal of Economics and Administrative Sciences.

  • 38. Jennıngs, D. (1997). “Strategic Guidelines For Outsourcing Decisions”, Strategic Change, Vol.6, 85–96.

  • 39. Kakabadse, A. & N. Kakabadse, (2002). “Trends in Outsourcing”, Europan Management Journal, Cilt: 20, No: 2, 315.

  • 40. Kasa, H. (2003). “Altı Sigma Gerçeği”. Kalder Forum. Ocak-Şubat-Mart.28-39.

  • 41. Kayabaşı, A. (2007). “İşletmelerin Rekabet Gücünün Geliştirilmesinde Lojistik Faaliyetlerin Performansının Arttırılması: Üretim İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama”. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi.

  • 42. Kobu, B. (2005). “Üretim Yönetimi”, 12. Baskı, Beta Basım Yay. Dağ. İstanbul.

  • 43. Koçak, A. & Tolon, M. (2005). “Birebir Pazarlamanın Bir Aracı Olan Elektronik Ticaret ve Elektronik Ticareti Etkileyen Unsurlar Üzerine Bir Araştırma”, Verimlilik Dergisi, 2005/3.

  • 44. Lankford, W.M. & F. Parsa, (1999). “Outsourcing-A Primer”, Management Decision, Cilt:37 No:4, s.310-316.

  • 45. Liang, Y. (2005). “An Essential Management Tool”, Parks&Recreation, Vol. 40, Iss. 12, pp. 22-29.

  • 46. Lonsdale, C. & Cox, A. (2000). “The historical development of outsourcing: the latest fad”? Industrial Management & Data Systems, Vol.100, No:9, 45-52.

  • 47. Martın, R. (1997). “Do We Practise Quality Principles in the Performance Measurement of Critical Success Factors”? Total Quality Management, 8(6), 429–444.

  • 48. Odabaşı, Y. (2005). “Satışta ve Pazarlamada Müşteri İlişkileri Yönetimi”, Sistem Yayıncılık, 5.Baskı, Aralık.

  • 49. Öztürk, A. (2009). “Kalite yönetimi ve planlaması”, Ekin Yayınevi, Bursa, ISBN 978-9944-141-79-6

  • 50. Parvatiyar, A. & Sheth, J.N. (2001). “Customer Relationship Management: Emerging Practice, Process, and Discipline”, Journal Of Economic And Social Research, Vol:3(2), Preliminary Issue.

  • 51. Polat, A; Cömert, B. & Arıtürk, T. (2005). “Altı Sigma Vizyonu”. Pelin Ofset Matbaacılık, Ankara.

  • 52. Rodriguez, C. S; Martinez-Lorente. A. R. & Clavel, J.G. (2003). “Benchmarking in the Purchasing Function and Its Impact on Purchasing and Business Performance”, Benchmarking: An International Journal, Vol. 10, No. 5, ss. 457-471.

  • 53. Saraç, O. (2005). “Benchmarking ve Stratejik Yönetim”, Sayıştay Dergisi, Sayı:56, Mart, ss 53-78.

  • 54. Seren, Ş. (2005). “Değişime Karşı Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Kalite Belgesi Alan Hastanelerde Değişim İle Örgüt Kültürü Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

  • 55. Sumner, M. (2013). “Kurumsal Kaynak Planlaması (Enterprise Resource Planning)”. (S. Berkdemir, Çev.). Ankara: Nobel Yayıncılık.

  • 56. Talu, Ş. (2004). “İşletme Yönetiminde Yeni Eğilimler Dizisi”. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası

  • 57. Top, S. (2009). “Toplam Kalite Yönetimi Bağlamında Sürekli İyileştirme Anlayışı”. Beta Yayınları No:2050, İstanbul.

  • 58. Türkan, Y.S; Manisalı, E & Çelikkol, M. F. (2009). “Evaluation of critical success factors effect on six Sigma project success in Turkey’s manufacturing sector”, Journal of Engineering and Natural Sciences, s.105-117.

  • 59. Upadhaya, B. Rahat M.& Blount, Y. (2014), “Association Between Performance Measurement Systems and Organisational Effectiveness”, International Journal of Operations & Production Management, 34(7), pp. 853875.

  • 60. Whıtıng, E. (1986). “A Guide to Business Performance Measurements”.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics