Türkiye’de Arsa Payı Karşılığında İnşaat Sözleşmesinin Hukuki Durumunun Taraflar Üzerindeki Etkileri
Author :
Abstract
Günümüzde Türkiye’de genellikle arsanın maliki, arsa payının karşılığında inşaata dair sözleşmenin gereğince yükleniciye vereceği bağımsız bölümlere dair arsa payını henüz inşaat sona ermeden devretmektedir. Böylesi bir durumda, yükleniciler ise gerekli olan mali yetkinliğe ulaşabilmek adına, bahse konu arsa payını malik sıfatı ile üçüncü şahıslara satarak devretmektedir. Arsanın malikinin yapmış olduğu sözleşmeden dönmesi durumunda ise sorunlar ortaya çıkmaktadır. Çünkü arsanın payını almış bulunan üçüncü şahısların böylesi bir durumdan ne şekilde etkileneceği oluşan sorunun kökenini oluşturmaktadır. Yargıtay yerleşik içtihatlarında, inşaat sona ermeden yükleniciye yapılmış olan bahse konu bu devir işlemleri avans olarak kabul edilmekte olup, devir yapılan tapunun iade edilmesi ise ayni hakka dayanılarak her zaman talep edilebilecektir. Anayasa Mahkemesi’nin bu duruma yaklaşımına yönelik verdiği karar ise başvurucunun mülkiyet haklarının ihlal edilmediğine yöneliktir. Bu çalışmada Anayasa Mahkemesi ile Yargıtay Kararları ışığında, arsa payı karşılığında, inşaat sözleşmesi yapan arsa payı sahibinin sözleşmeden dönmesi halinde, yükleniciden arsa payı alımı yapan üçüncü kişiler üzerinde bu durumun etkisi konusu ele alınmaktadır.
Keywords
Abstract
Today, generally, the owner of the land transfers the land share for the independent sections to be given to the contractor in return for the land share in accordance with the construction contract before the end of the construction in Turkey. In such a case, the contractors sell the said land share to third-parties as to the owner in order to achieve the required financial competence. Problems arise if the landowner returns from the contract she/he has made. Because the root of the problem is how the third parties who have taken the share of the land will be affected by such a situation. In the settled jurisprudence of the Court of Cassation, these transfer transactions made to the contractor before the end of the construction are accepted as advances, and the return of the transferred deed can always be demanded on the basis of the same right. The decision of the Constitutional Court regarding its approach to this situation is that the property rights of the applicant were not violated. In this study, in the light of the decisions of the Constitutional Court and the Supreme Court, the effect of this situation on the third parties who purchase a land share from the contractor if the land shareowner who has made the construction contract in return for the land share reneges from the contract is discussed.
Keywords
- Aral, F. ve Ayrancı, H. (2015). “6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Hazırlanmış Borçlar Hukuku Özel Borç
- Aral, F. ve Ayrancı, H. (2015). “6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Hazırlanmış Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri”, 11. Baskı, Ankara, s. 58-59.
- Aydın, G. S. (2019). “Arsa Sahibinin Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Dönmesinin Yükleniciden Arsa Payı”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 141, 417-453. s.419.
- Aydoğdu M. ve Kahveci, N. (2017). “ Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri”, 3. Baskı, İzmir, s. 41.
- Bakanlar Kurulu. (2013). Bakanlar Kurulu'nun Karar Tarihi: 22.7.2013 - Numarası: 2013/5150, Dayanak BulduğuKanunun Tarihi: 22.1.2001 - No: 4721, Yayımlanmış olduğu Resmî Gazete'nin Tarihi: 17.8.2013 - Numarası:28738.Borçlar Kanunu. (2011). Kanun Numarası: 6098, Kabule Konu Tarih: 11.01.2011, Resmî Gazete'de Yayım Tarihi: 04.02.2011, Resmî Gazete'nin Yayım Sayısı:27836, Kanun'un Yürürlük Tarihi: 01.07.2012.
- Eren, F. (2017). “Borçlar Hukuku Özel Hükümler”, 5. Baskı, Ankara 2017 (Borçlar Özel), s. 941.
- Erman, H. (2010). “Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, 3. Basım”, İstanbul 2010 (Arsa Payı), s.1. Gümüş, M. A. (2010). “Borçlar Hukuku Özel Hükümler”, İstanbul 2010, s. 213.
- Kırca, Ç. (2007). “Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Sözleşmeden Dönmenin Üçüncü Kişilere Etkisi”,Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, Bildiriler – Tartışmalar, XXII, 15 Aralık 2006, Ankara 2007, (s. 77-98), s. 81.
- Medeni Kanun. (2001). Medeni Kanun, Kanun Numarası: 4721, Kabule Konu Tarih: 22.11.2001, Resmî Gazete'de Yayım Tarihi: 08.12.2001, Sayı:24607, Kanun'un Yürürlük Tarihi: 01.01.2002.
- Özmen, S. (2018). “2014/12321 Başvuru Numaralı Faik Tari ve Sultan Tari Başvurusuna İlişkin AnayasaMahkemesi’nin Fahiş Hatalı Kararının Eleştirisi (Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinde Dönme Hakkında AyniEtkili Dönme Görüşüne Ve Özellikle Yargıtay 15. HD.’nin Yerleşik Kararlarındaki “Avans Tapu” Nitelemesine İlişkin Eleştiriler)”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2018 (135): 491-516.
- Özmen, E. S. ve Aydın, G. S. (2014). “Tapu İptal Davası Olarak Yanlış Adlandırma ile Açılan Davalar (Tescili İsteme Davası/Yolsuz Tescilin Düzeltilmesi Davası)”, İstanbul Barosu Dergisi, 88, 2014/6, s. 179-215.
- Özmen, E. S. ve Ürem, M. (2016). “Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Yargıtay Kararları ile Yaratılan “Avans Tapu” Kavramına Yönelik Eleştiriler”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1: 13-31, s. 14.
- Yargıtay. (1982). Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 9.6.1982, E. 1979/15-1613, K. 1982/565 kararı (aktarım, kazanci.com).
- Yargıtay. (1994). Yargıtay, 15. Hukuk Dairesi, 14.2.1994, E. 1993/5253, K. 1994/76 kararı.
- Yargıtay. (1995a). Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 15.2.1995, E. 1995/1-15, K. 1005/70 kararıYargıtay. (1995b). Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 15.2.1995, E. 1995/1-15, K. 1995/70 kararıYargıtay. (1998). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 24.6.1998, E. 1998/2147, K. 1998/2779 kararıYargıtay. (1998b). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 24.6.1998, E. 1998/2147, K. 1998/2779 kararı
- Yargıtay. (2002). Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 19.3.2002, E. 2003/15-124, K. 2003/175 kararı.Yargıtay. (2003). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 10.3.2003, E. 2003/492, K. 2003/1152 kararı
- Yargıtay. (2004). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 15.6.2004, E. 2003/7122, K. 2004/3341 kararı
- Yargıtay. (2008). Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 17.12.2008, E. 2008/15-769, K. 2008/752 kararı
- Yargıtay. (2008a). Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 17.12.2008, E. 2008/15-769, K. 2008/752 kararı Yargıtay. (2008b). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 7.3.2008, E. 2007/1709, K. 2008/1486 kararı
- Yargıtay. (2008b). Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 17.12.2008, E. 2008/15-769, K. 2008/752 kararıYargıtay. (2010a). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 17.6.2010, E. 2009/1989, K. 2010/3468 kararıYargıtay. (2010b). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 28.9.2010, E. 2010/3593, K. 2010/4847 kararıYargıtay. (2010c). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 27.9.2010, E. 2009/4222, K. 2010/4818 kararıYargıtay. (2010d). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 27.9.2010, E. 2009/4222, K. 2010/4818 kararıYargıtay. (2010e). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 17.6.2010, E. 2009/1989, K. 2010/3468 kararıYargıtay. (2010f). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 28.9.2010, E. 2010/3593, K. 2010/4847 kararıYargıtay. (2010g). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 27.9.2010, E. 2009/4222, K. 2010/4818 kararıYargıtay. (2010h). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 28.9.2010, E. 2010/3593, K. 2010/4847 kararıYargıtay. (2010k). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 17.6.2010, E. 2009/1989, K. 2010/3468 kararıYargıtay. (2010l). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 27.9.2010, E. 2009/4222, K. 2010/4818 kararıYargıtay. (2010m). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 17.6.2010, E. 2009/1989, K. 2010/3468 kararıYargıtay. (2011c). Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 31.5.2011, E. 2011/1819, K. 2011/3203 kararı Yargıtay. (2013a). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 27.9.2013, E. 2013/3213 kararı
- Yargıtay. (2013s). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 27.9.2013, E. 2013/3213, K. 2013/5831 kararıYargıtay. (2014c). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 3.3.2014, E. 2013/7927, K. 2014/1544 kararıYargıtay. (2014d). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 12.9.2014, E. 2014/2487, K. 2014/5588 kararıYargıtay. (2017f). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 1.6.2017, E.2016/1583, K. 2017/1640 kararı
- Yargıtay. (2017g). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 28.11.2017, E. 2015/8887, K. 2017/3470 kararıYargıtay. (2017h). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 1.6.2017, E. 2016/1583, K. 2017/1640 kararı
- Yargıtay. (2017k). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 28.11.2017, E. 2015/8887, K. 2017/3470 kararıYargıtay. (2017l). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 15.11.2017, E. 2015/2663, K. 2017/3246 kararı
- Yargıtay. (2017m). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 15.11.2017, E. 2015/2663, K. 2017/3246 kararıYargıtay. (2017n). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 22.6.2017, E. 2016/5026, K. 2017/1923 kararıYargıtay. (2017p). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 1.6.2017, E. 2016/1583, K. 2017/1640 kararı
- Yargıtay. (2017r). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 15.11.2017, E. 2015/2663, K. 2017/3246 kararıYargıtay. (2017s). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 9.10.2017, E. 2015/9553, K. 2017/2593 kararı
- Yargıtay. (2017ş). Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 28.11.2017, E. 2015/8887, K. 2017/3470 kararı
- Yavuz, C., Acar, F. ve Özen, B. (2014). “Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler”, 10. Bası, Nadir Kitap: İstanbul, s. 1070, 1087-1088.
- Zevkliler, A. ve Gökyayla, E. (2017). “Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri”, 17. Bası, Yetkin yayınevi: Ankara s. 18.
