Author :
Abstract
Borderline Kişilik Bozukluğu günümüz modern toplumlarında sıkça görülen bir psikopatolajidir. DSM-V ve ICD-10 gibi tanılama sistemlerinde tanı ölçütleri belirlenmiş bu kişilik bozukluğuna yönelik belirli yaklaşımlar literatüre geçmiştir. Bunlardan birisi de şema terapi yöntemidir. Şema terapi Young ve Aradaşları tarafından eklektik bir tarz ile bilişsel-davranışçı, bağlanma, geştalt, nesne ilişkileri ve yapılandırmacı psikanalitik yaklaşımlarının birleşiminden ortaya çıkarılmış yenilikçi bir terapi modelidir. Bu araştırmanın amacı borderline kişilik bozukluğu ve şema terapisi hakkında bilgi vermek ve borderline kişilik bozukluğunda şema terapisinin etkinliğini tartışmaktır. Araştırma için gerekli olan bilgileri toplamak için literatür taraması yöntemi kullanılmıştır. Borderline kişilik özellikleri ve şema terapisi ile ilgili alanyazında yer alan kitap, dergi, makale, yüksek lisans ve doktora tezlerinden yararlanılmıştır. Araştırmada şema terapisi kavramı, şemaların temelleri, şemaların alanları, şema modları, borderline kişilik bozukluğu kavramı, borderline kişilik bozukluğunda şema terapisi kullanımı kavramlarına, ilgili literatür desteği ile değinilmiştir. Araştırma literatürde yer alan bilgiler ile sınırlandırılmıştır. Bu doğrultuda borderline kişilik bozukluğunun şema boyutları açısından araştırıldığı bu çalışmanın literatür alanına faydalı olacak sonuçlar ortaya koyacağı düşünülmektedir.
Keywords
Abstract
Borderline Personality Disorder is a psychopathology in today's modern societies. Diagnostic criteria in diagnostic systems such as DSM-V and ICD-10, specific issues related to this personality disorder have been included in the literature. One of them is the schema therapy method. Schema therapy is a therapy model created by Young and his colleagues from a combination of eclectic style and cognitive-behavioral, attachment, gestalt, object relations and constructivist psychoanalytic approaches. The aim of this study is to give information about borderline personality disorder and schema therapy and to discuss the effectiveness of schema therapy in borderline personality disorder. The literature search method was used to collect the information required for the research. The books, journals, articles, master's and doctoral theses in Borderline personality traits and schema therapy were used. In the research, the concept of schema therapy, the basics of schemas, areas of schemas, schema modes, the concept of borderline personality disorder, the use of schema therapy in borderline personality disorder are discussed with the support of related literature. The research is limited to the information in the literature. In this respect, it is thought that this study, in which borderline personality disorder is investigated in terms of schema dimensions, will provide useful results for the literature.
Keywords
- Arntz, A. ve van Genderen, H. (2014). Sınır kişilik bozukluğu için şema Terapi (2.baskı). (Çev. M., Şaşıoğlu
- Arntz, A. ve van Genderen, H. (2014). Sınır kişilik bozukluğu için şema Terapi (2.baskı). (Çev. M., Şaşıoğlu ve S., Kohen, Psikonet Yayınları, İstanbul.
- Ball, SA ve Cecero, JJ (2001). “Kişilik bozukluğu olan bağımlı hastalar: Özellikler, şemalar ve problem sunma”, Kişilik bozuklukları dergisi, 15 (1), 72-83.
- Bayat, S. ve Şengül, N.K. (2007). Kişilik bozuklukları, http://bilka. org.tr/upload/file/Kısılık%20bozuklukları.doc. (Erişim Tarihi: 05.04.2021).
- Beck, A. T., Freeman, A. (2004). Cognitive Therapy of Borderline Personality Disorder. (Edt. Davis, D. D.) Cognitive Therapy of Personality Disorders (2.Baskı) içinde (187-215). Guilford, New York
- Belli, H., Ural, C. ve Akbudak, M. (2013). “Borderline Kişilik Bozukluğu: Duygu Durum Dengeleyicilerin Tedavideki Yeri”, Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 26(1), 72-79.
- Çalışır, M. (2008). “Sınırda kişilik bozukluğu aslında bir bipolar spektrum mudur?”. Klinik Psikiyatri, 11 (3), 143-152.
- Jovev, M., ve Jackson, H. J. (2004). “Early maladaptive schemas in personality disordered individuals” Journal of personality disorders, 18(5), 467-478.
- Kapçı, E. G. ve Hamamcı, Z. (2010). “Aile işlevi ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişki: Erken dönem uyum bozucu şemaların aracı rolü”, Klinik Psikoloji Dergisi, 13: 127-136.
- Lawrence, K. A., Allen, J. S. ve Chanen, A. M. (2011). “A study of maladaptive schemas and borderline personality disorder in young people”, Cognitive Therapy and Research, 35, 30-39.
- Leppänen, V., Vuorenmaa, E., Lindeman, S., Tuulari, J., ve Hakko, H. (2016). “Association of parasuicidalbehaviour to early maladaptive schemas and schema modes in patients with BPD: The Oulu BPD study”, Personality and mental health, 10(1), 58-71.
- Nordahl, H. M., Holthe, H. ve Haugum, J. A. (2005). “Early maladaptive schemas in patients with or withoutpersonality disorders: Does shema modification predict symptomatic relief?.”, Clinical Psychology and Psychotherapy, 12, 142-149.
- Öztürk, M.O. ve Uluşahin, A.(2014). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları (12. Baskı). Nobel Tıp Kitapevleri, İstanbul.
- Reeves, M. ve Taylor, C. (2007). “Specific relationships between core beliefs and personality disorder symptoms in a non-clinical sample”, Clinical Psychology and Psychotherapy, 14, 96-104
- Sakarya, D., ve Çevik, A. (2007). “Sınırda (Borderline) Kişilik Bozukluğu. Turkiye Klinikleri” Journal of Internal Medical Sciences, 3(12), 40-46.
- Sayın, A., ve Aslan, S. (2005). “Duygudurum Bozuklukları ile Huy, Karakter ve Kişilik İlişkisi”, Türk Psikiyatri Dergisi, 16(4), 276-283.
- Türkçapar, M. H. Ve Işık, B. (2000). “Borderline kişilik bozukluğu”. Psikiyatri Dünyası, 4: 44-49Young, J. E., Klosko, J. S., ve Weishaar, M. E. (2009). Şema terapi, Litera Yayıncılık, İstanbul.
