Doğal Sermaye Muhasebesi İle İlgili Çalışmaların Betimsel Bir İçerik Analizi İle Değerlendirilmesi

Author:

Year-Number: 2022-Cilt 7 Sayı 40
Yayımlanma Tarihi: 2022-09-01 00:29:31.0
Language : Türkçe
Konu : İşletme
Number of pages: 883-890
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun olarak üretilen finansal raporlarda sadece finansal bilgiler yer almaktadır. Finansal performansın ölçülmesine ve etkilerinin belirlenmesine olanak sağlayan bu raporlar, finansal olmayan performansın ölçümünde ve etkilerinin belirlenmesinde yetersiz kalmaktadır. Kurumsal sosyal sorumluluk raporlamasının geliştirilmiş hali olan sürdürülebilirlik raporlamasında, işletmelerin çevresel, sosyal ve ekonomik performansları ile bu performansların birbirleri ile etkileşimi üzerinde durulmaktadır. 20. yüzyılda sürdürülebilirlik raporlamasının temellerine ve bildirimlerine dayanılarak, entegre raporlar hazırlanmaya başlanmıştır. Entegre raporların hazırlanmasında, genel kabul görmüş muhasebe ilkelerinden hareketle, gerekli olan muhasebe bilgileri üretilebilmektedir. Genel kabul görmüş muhasebe ilkelerinin yanı sıra, entegre raporlamanın ortaya çıkmasında önemli bir etkiye sahip olduğu bilinen sürdürülebilirlik muhasebesi de bu sürece destek olmaktadır. İklim değişikliği ve sürdürülebilirliğe yasal çözümler sağlanması amacıyla ilk Doğal Sermaye Protokolü (Natural Capital Protocol) 2010 yılında, Japonya'nın Nagoya kentinde düzenlenen Birleşmiş Milletler Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi (United Nations Convention on Biological Diversity) zirvesinde kabul edilmiştir. Gerek günümüzde gerekse geleceğe yönelik mal ve hizmet akışına olanak sağlayan doğal kaynak stoklarına (çevresel varlıklarına) ilişkin değerlerin/harcamaların toplamı doğal sermayeyi oluşturmaktadır. Bu doğrultuda; üretimde kullanılan malzemeler ve geri dönüşüm oranları, enerji ve su kaynaklarının kullanımı, atık yönetimi, biyolojik çeşitlilik, emisyonlar, çevresel uyum ve tedarikçilerle ilişkiler, doğal sermayeye yönelik nitel göstergeler olarak sayılabilmektedir. Sürdürülebilirlik muhasebesinin unsurlarından biri olarak doğal sermaye muhasebesi ise, doğal çevrede azalmakta olan doğal kaynak (sermaye) stoklarının seviyesinde meydana gelen değişimlerin kaydedilmesi amacıyla kullanılmaktadır. Bu araştırmanın amacı, doğal sermaye muhasebesi konusunda yürütülen akademik çalışmaların betimsel bir içerik analizi ile belirlenerek değerlendirilmesidir. Araştırma kapsamında, 2012-2022 (Haziran) yılları arasında yerli ve yabancı literatürde yer alan araştırma makaleleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda, incelenen çalışmalarda çoğunlukla, doğal sermaye muhasebesinin ve ilişkili kavramların kuramsal olarak ele alındığı görülmüştür. Ayrıca, Çevresel-Ekonomik Muhasebe Sistemi Merkezi Çerçevesi (SEEA CF)’nin yardımıyla doğal sermayenin muhasebeleştirilmesi sürecinde kullanılacak hesapların, yapılanma sürecinde olduğu belirlenmiştir.

Keywords

Abstract

Financial reports produced in accordance with generally accepted accounting principles contain only financial information. These reports, which allow the measurement of financial performance and the determination of its effects, are insufficient in measuring non-financial performance and determining its effects. Sustainability reporting, which is the developed version of corporate social responsibility reporting, focuses on the environmental, social and economic performances of enterprises and the interaction of these performances with each other. In the 20th century, based on the fundamentals and notifications of sustainability reporting, integrated reports began to be prepared. In the preparation of integrated reports, necessary accounting information can be produced based on generally accepted accounting principles. In addition to generally accepted accounting principles, sustainability accounting, which is known to have a significant impact on the emergence of integrated reporting, also supports this process. In order to provide legal solutions to climate change and sustainability, the first Natural Capital Protocol was adopted in 2010 at the United Nations Convention on Biological Diversity summit held in Nagoya, Japan. The sum of the values/expenses related to the natural resource stocks (environmental assets) that enable the flow of goods and services both today and in the future constitutes the natural capital. In this direction; Materials used in production and recycling rates, use of energy and water resources, waste management, biodiversity, emissions, environmental compliance and relations with suppliers can be counted as qualitative indicators for natural capital. Natural capital accounting, as one of the elements of sustainability accounting, is used to record changes in the level of decreasing natural resource (capital) stocks in the natural environment. The aim of this research is to determine and evaluate academic research on natural capital accounting with a descriptive content analysis. Within the scope of the research, research articles in the domestic and foreign literature between the years 2012-2022 (June) were examined. As a result of the research, it was seen that mostly natural capital accounting and related concepts were discussed theoretically in the studies examined. In addition, with the help System of Environmental-Economic Accounting Central Framework (SEEA CF), it has been determined that the accounts to be used in the process of accounting for natural capital are in the process of structuring.

Keywords