Kitap Kapaklarının Roland Barthes’ın Göstergebilimsel Çözümleme Yöntemi İle İncelenmesi “Savaş Çekiç Örneği”
Author :
Abstract
Göstergebilim göstergelerin altında yatan anlamları inceleyen bilim dalıdır. Göstergebilimsel analiz yapılırken pek çok değişken bir arada değerlendirilir ve çözümlemede doğrudan veya dolaylı olarak sunulan mesajların açığa çıkarılma, anlamlandırılma amacı vardır. Göstergeler Roland Barthes’ın kuramına göre kavrama, anlayıp anlamlandırma sürecinden geçerek “Gösterge”, “Gösteren”, “Gösterilen” dizgesine dönüşür. Makalenin amacı, Roland Barthes’ın göstergebilimsel yöntemi ile Savaş Çekiç’in kitap kapak tasarımlarını inceleyerek bir örnek çalışma sunmaktır. Seçilen 10 adet kitap kapağı tasarımındaki göstergeler analiz edilerek söylenenin dışında söylenmeyene de ulaşma amacıyla arka planındaki gizli göstergeler açığa çıkarılmaya çalışılmıştır.
Makalede Savaş Çekiç’in tasarladığı kitap kapakları ile ilgili bilgilerin elde edilmesi için literatür taraması, seçilen kitaplarının analizi için nitel araştırma yöntemlerinden biri olan göstergebilimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Kitap kapakları Barthes’ın “Gösterge”, “Gösteren”, “Gösterilen” den oluşan çözümleme yöntemi ile analiz edilmiştir.
Kendi tasarım atölyesinde illüstrasyon, kitap, dergi katalog gibi üretimler yapan Savaş Çekiç, edebiyata olan ilgisiyle bağlantılı olarak kendine özgü karakteristik bir yaklaşımla kapak tasarımları yapmıştır. Sadeliği ve özünde imgelerle anlatımları tercih eden Çekiç’in kitap kapak tasarımlarında içerikte anlam barındıran ve hikayeye eşlik eden bir üslup vardır. Kapak tasarımları analiz edildiğinde kitapların anlatısından yola çıkmış imgeler ve göstergeler barındırdığı ayrıca Çekiç’in disiplinler arası iletişiminin ortaya koyduğu fikirler ve hikayeye eşlik eden anlatılar içerdiği sonucuna ulaşılmıştır. Şiir kitapları için yaptığı tasarımlarda bir şiirin anlamından ziyade şiire eşlik eden bir yaklaşım bulmak mümkündür.
Keywords
Abstract
Semiotics is the science that studies the underlying meanings of signs. While performing semiotic analysis, many variables are evaluated together and there is a purpose of revealing and making sense of the messages presented directly or indirectly in the analysis. According to the theory of Roland Barthes, signs turn into the "Sign", "Signifier", "Signed" system by going through the process of comprehension, understanding and interpretation. The aim of the article is to present a case study by examining Roland Barthes' semiotic method and Savaş Hammer's book cover designs. By analyzing the indicators in the selected 10 book cover designs, it was tried to reveal the hidden indicators in the background in order to reach the unsaid as well as the said.
In the article, literature review was used to obtain information about the book covers designed by Savaş Çekiç, and the semiotic analysis method, which is one of the qualitative research methods, was used for the analysis of the selected books. Book covers were analyzed by Barthes's analysis method consisting of "Signifier", "Signifier", "Signified".
Making productions such as illustrations, books and magazine catalogs in his own design workshop, Savaş Çekiç made cover designs with a unique characteristic approach in connection with his interest in literature. Çekiç's book cover designs, which prefer simplicity and narratives with images in its essence, have a style that contains meaning in the content and accompanies the story. When the cover designs are analyzed, it has been concluded that the books contain images and indicators based on the narrative, and the ideas revealed by Çekiç's interdisciplinary communication and the narratives accompanying the story. In his designs for poetry books, it is possible to find an approach that accompanies poetry rather than the meaning of a poem.
Keywords
- Akbayır, M. ve Dumlu, A. (2017). “Bir Göstergebilimsel Analiz Örneği”, The Watchtower of Turkey, International
- Akbayır, M. ve Dumlu, A. (2017). “Bir Göstergebilimsel Analiz Örneği”, The Watchtower of Turkey, International Journal of Eurasia Social Sciences, 8(28), 7-8
- Barthes, R. (1993). Göstergebilimsel Serüven, Çev. Mehmet Rıfat, Sema Rıfat, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
- Çakı, C. (2018). “Birinci Dünya Savaşı’ndaki Alman Propaganda Kartpostallarında Kullanılan Karikatürlerde Türklerin Sunumunun Göstergebilimsel Açıdan İncelenmesi”, Akdeniz İletişim Dergisi, 82.
- Çekiç, S. (2022, 10.04). “Design Savaş Çekiç Design Studio”, Erişim Adresi: http://savascekicdesign.com/ Erkman, F. (1987). Göstergebilme Giriş, Alan Yayıncılık, İstanbul.
- Fiske, J. (1990), “İletişim Çalışmalarına Giriş”, Çev. Süleman İrvan, Bilim ve Sanat, 62.
- Güneş, A. (2012). “Çağdaş Bir Çözümleme Yöntemi: Gösterbebilim”, e-Journal of New World Sciences Academy, 7(2), 32
- İşçen, H. (2022, 22.04). “D&R Store, Buğu İle Çizgi”, Erişim Adresi: https://www.dr.com.tr/Kitap/Bugu-ile- Cizgi/Hakan-Iscen/Edebiyat/Siir/Turk-Siiri/urunno=0000000579188.
- İşçen, H. (2022, 24.04). “D&R Store, Sırtında Bunca Sözcükle Çıkılmaz Bu Dağa”, Erişim Adresi: https://www.dr.com.tr/Kitap/Sirtinda-Bunca-Sozcukle/Gokcenur-C/Edebiyat/Siir/Turk-Siiri/urunno
- Küçükşen, K. (2020). “Covid-19 Günlerinde “Ev Halleri”nin Karikatürlere Yansıması Göstergebiilimsel Bir Analiz”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(6), 38-57.
- Rıfat, M. (2009). Göstergebilim’in ABC’si, Say Yayınları, İstanbul.
