MUHAMMED B. ABDULVEHHAB’IN DÜŞÜNCESİNDE ŞİRK TEKFİR İLİŞKİSİ

Author:

Year-Number: 2022-Cilt 7 Sayı 34
Yayımlanma Tarihi: 2022-03-06 19:54:22.0
Language : Türkçe
Konu : Temel İslam Bilimleri
Number of pages: 95-102
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Modernlik öncesi bir ıslah hareketi olarak kabul edilen Vehhabîlik, şüphesiz son iki buçuk asır boyunca İslam dünyasını, özellikle Arap coğrafyasını büyük oranda etkilemiştir. Söz konusu etkileme, bu gün de halen etkilemeye devam etmekte, Selefîlik adı altında birçok coğrafyada yayılma göstermektedir. Kendilerini muvahhid ve ehli tevhid olarak niteleyen bu hareketin en önemli öncüsü Muhammed b. Abdulvehhab’dır. Yeni bir mezhep görüntüsü veren yapı, kendilerini bir mezhep olarak görmemekte, zaten var olan Selefîlik mezhebini yenileyen bir tecdit (yenilik) hareketi olarak nitelemektedirler.

Kendilerini bir tecdit hareketi olarak niteleyen bu hareketin en çok öne çıktığı hususiyetlerden biri şüphesiz tekfir anlayışlarıdır. Tekfirci olarak kabul edilen Haricilerle benzerlik kurulduğu için, kendilerine harici de denmektedir. Şüphesiz tekfir ve harici gibi nitelemeler; Vehhabîlik karşıtı akımların görüşleridir. Vehhabîler böyle bir nitelemeyi reddetmektedirler.

 Bu çalışmada, Muhammed b. Abdulvehhab’ın şirk ve tekfir kavramlarına nasıl bir anlam yüklediğini irdelemeye ve bu kavramların İbn Abdulvehhab’ın çalışmalarında nasıl bir anlam kazandığını anlamaya çalışacağız. Vehhabîlerin bu kavramla özdeşleşmelerinin sebeplerini de bu bağlamda irdeleyeceğiz. Girişte çalışmanın önemini ve Vehhabîlik ve Muhammed b. Abdulvehhab’ın İslam düşüncesi açısından önemini, sonrasında ise; tekfir şirk kavramlarını, nasıl yeniden ve İslam düşünce geleneğinde farklı bir şekilde yorumladığını anlamaya çalışacağız.

Keywords

Abstract

Considered a pre-modernist reform movement, Wahhabism has undoubtedly greatly influenced the Islamic world, especially the Arab geography, over the past two and a half centuries. The influence in question still continues to influence today and is spreading in many geographies under the name of Salafism. Muhammad b. Abdulwahab the most important pioneer of this movement, who calls himself muwahhid and ahli Tawhid. The structure that gives the image of a new sect does not consider itself to be a sect, they describe it as an innovation movement that renews the already existing Salafism sect.

One of the most prominent aspects of this movement, which calls itself a takdit movement, is undoubtedly their understanding of takfir. Since a similarity has been established with Outsiders who are considered Takfirists, they are also called external. Undoubtedly, such qualities as takfir and islam are the views of anti-Wahhabism movements. Wahhabis reject such a qualification.

In this study, We will try to examine how Muhammad b. Abdulwahab gave meaning to the concepts of shirk and takfir and to understand how these concepts gained meaning in Ibn Abdulwahhab's work. We will also examine the reasons why wahhabis identify with this concept in this context.

Keywords