DUPONT ANALIZ YÖNTEMI ILE KÂRLILIĞI ETKILEYEN FAKTÖRLERIN EKONOMETRIK ANALIZI: BORSA İSTANBUL’DA BIR ARAŞTIRMA
Author:
Abstract
Kârlılığı etkileyen faktörlerin tespit edilmesinde finans yöneticileri tarafından birtakım yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemlerden biri de Birleşik Oranlar Analizi de denilen DuPont analizi yöntemidir. Bu çalışmanın amacı BİST30 endeksine kayıtlı işletmelerin kârlılığını etkileyen faktörlerin DuPont analizi yöntemi ile araştırılmasıdır. Bu amaç ile DuPont analizi yöntemini kapsayan finansal oranlar BİST30’a kayıtlı işletmeler için 2010-2019 dönemleri kapsamında hesaplanmış ve işletmelerin aktif kârlılığını ve özsermaye kârlılığını etkileyen faktörler ekonometrik açıdan panel veri analizi yöntemi ile araştırılmıştır. Çalışmada Model A ve Model B olmak üzere iki ayrı model oluşturulmuştur. Çalışmanın modellerin panel veri yöntemi ile analiz edilmesi sonucunda, Model A için aktif kârlılık ile net kâr marjı ve aktif devir hızı arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Diğer yandan Model B’nin analiz bulguları incelenerek, özsermaye kârlılığı ile net kâr marjı ve aktif devir hızı arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki, özsermaye kârlılığı ile özsermaye çarpanı arasında ise negatif ve anlamlı bir ilişkinin olduğu saptanmıştır.
Keywords
Abstract
Purpose: Some methods are used by financial managers in determining the factors affecting profitability. One of these methods is the DuPont analysis method, also called Combined Ratios Analysis. The aim of this study is to investigate the factors affecting the profitability of firms registered in the BIST30 index, using DuPont analysis method. For this purpose, financial ratios covering DuPont analysis method have been calculated for the companies registered in BIST30 within the period of 2010-2019 and the factors affecting the active profitability and equity profitability of the enterprises have been investigated using panel data analysis method. Two different models, Model A and Model B, were created in the study. As a result of analyzing these models with panel data method, a positive and significant relationship was found between return on asset and net profit margin and asset turnover rate for Model A. On the other hand, by examining the analysis findings of Model B, it has been determined that there is a positive and significant relationship between return on equity and net profit margin and asset turnover, and a negative and significant relationship between return on equity and equity multiplier.