Bu çalışmanın amacı, Kamu ilkokullarında görevli öğretmenlerin örgüt sağlığına ilişkin algılarının nasıl olduğunu saptamaktır. Araştırma genel tarama modelinde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2014–2015 eğitim-öğretim yılında Diyarbakır il merkezindeki 68 resmi ilkokulda görev yapan 1976 öğretmen, örneklemini ise evrenden random yöntemi ile seçilen 42 okul ve bu okullarda görevli bulunan 415 öğretmen oluşturmaktadır.
Araştırmada veri toplama aracı olarak, Akbaba (1997) tarafından geliştirilen “Örgüt Sağlığı Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek beş boyut ve 53 maddeden oluşmuştur. Bu boyutlar; (1) Örgütsel Liderlik, (2) Örgütsel Bütünlük, (3) Örgütsel Kimlik, (4) Örgütsel Ürün ve (5) Çevresel Etkileşim’dir. Verilerin analizinde yüzde hesaplamaları, ortalama değer, t-testi ve varyans analizi (one-way) testi kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi 0,05 olarak alınmıştır. Araştırma sonucunda ulaşılan bazı önemli bulgular şunlardır: I. Öğretmenlerin algılarına göre, örgüt sağlığı ile ilgili ortalaması en yüksek ilk üç madde sırasıyla; (1) Okulun sağladığı kaynaklar savurganca kullanılır (X= 4.176; Genellikle), (2) Müdür, üstleri ile iyi ilişkiler kurar (X= 4.108; Genellikle) ve (3) Öğrencilerin başarısı okul tarafından tanınır ve onaylanır (X= 4.050; Genellikle) ’dır. II. Öğretmenlerin algılarına göre, örgüt sağlığı ile ilgili ortalaması en düşük üç madde ise sırasıyla; (1) Bu okul toplumun gelişmesine katkıda bulunabilecek eğitsel faaliyetler düzenler (X = 3.015; Ara sıra), (2) Yöneticiler, okula ek ödenek sağlamada etkilidirler (X = 3.015; Ara sıra ) ve (3) Öğretmenler arasında çıkan görüş ayrılıkları yöneticilerce çözülür (X = 3.022; Ara sıra )’dır. III. Öğretmen algıları arasında “kıdem” değişkenine göre “örgütsel liderlik”; “cinsiyet” değişkenine göre ise “örgütsel kimlik” ve “örgütsel ürün” boyutlarında anlamlı fark saptanmıştır. Öğretmen algıları arasında “öğrenim durumu” ve “medeni durum” değişkenlerine göre ise tüm boyutlarda anlamlı fark saptanmamıştır. IV. Öğretmenlerin örgüt sağlığına ilişkin algılarının ölçek bazındaki ortalama puanı ise 3.619 olup, bu değer de “Genellikle” düzeyindedir.
The aim of this research is to determine the formal primary school teachers` perceptions about organization health. This research is conducted with general scanning model. The population of the research is composed of 1976 teachers working in 68 formal primary schools in Diyarbakir in 2014-2015 education year. The sample of the research is 42 randomized schools and 415 teachers selected from these schools.
“Organization Health Scale” developed by Akbaba (1997) used as data gathering tool. The scale is composed of 5 dimensions and 53 items. These dimensions are; (1) Organizational Leadership, (2) Organizational Integrity, (3) Organizational Identity, (4) Organizational Product and (5) Environmental Interaction. Percent calculations, mean value, t-test and variance analysis (one way) tests are used in data analysis. Significance level is taken as 0,05.Some important findings of this research are; I. According to teachers` perception, the first three items that have the highest average organization health are; (1) The sources provided by the school are used wastefully (x = 4.176; Generally), (2) The director has good relationships with his/her majors (x = 4.108; Generally), (3) Success of the students is known and approved by the school (x = 4.050; Generally), respectively. II. According to teachers` perception, the organization health items that have the lowest average organization health are; (1) This school organizes activities that may contribute to the improvement of the society (x = 3.015; Sometimes), (2) Directors are effective in providing additional allowance (x = 3.015; Sometimes) and (3) The conflicts between teachers are solved by the directors (x = 3.022; Sometimes), respectively. III. Significant difference is detected between teacher perceptions of “organizational leadership” according to “seniority” variable and “organizational identity” and “organizational product” according to “gender” variable. In all dimensions, no significant difderence is determined according to “educational background” and “marital status” variables. IV. The average score of teachers` perception of organization health on the scale basis is 3.619 and this value`s level is “generally.”