Author :
Abstract
Klasik Türk edebiyatında bir çok konuda şiir yazılmaktadır ve bunun yanında beyitlerde yer alan sözcükler farklı özellikler taşımaktadır. Klasik Türk edebiyatında şiirler içerisinde farklı anlamlar veren sözcüklerin yanı sıra çeşitli nazım şekilleri ve nazım türleri de yer almaktadır. Divan şiirlerinde sözcüklerin anlamları bazen farklı anlamlara da gelebilmektedir ve sadece bir sözcük tüm beyiti açıklamaktadır. Klasik Türk edebiyatında yer alan şiirlerde sözcüklerin vermiş olukları anlamların yanında şiirlerde kullanılan sevgilide bulunan manzum özellikler de şiire canlılık ve estetik katmaktadır. Sevgilide yer alan cismi özellikler arasında sevgilinin yüzü, beni, ayva tüyleri, boyu, gözü, kaşı, kirpiği, dişleri, dudakları bulunmaktadır. Sevgilide bulunan tek bir cismi özellik ile bir beyit oluşturulurken; iki veya üç mazmunla da beyitler oluşturulmuştur. Özellikle kaş, göz ve kirpiğin bir arada olduğu çok sayıda şiir mevcuttur. Klasik Türk edebiyatında özgü olan bazı özellikler diğer dil ve edebiyatlarda da görülmektedir. Klasik edebiyatta sevgilinin mazmunlarının özellikleri, Pakistan’ın resmi dili Urduca ile yazılan eserlerde de görülmektedir. Urdu edebiyatı da Klasik Türk edebiyatı ve diğer edebiyatlar gibi zengin bir geçmişe sahiptir. Urdu edebiyatı klasik şiirlerinde de sevgilinin mazmun özelliklerinin bulunduğu ve çeşitli şairler tarafından yazılmış şiirler bulunmaktadır. Klasik Türk divan şiirinde olduğu gibi klasik Urdu şiirinde de benzer cismi özellikler arasında yer alan sevgilinin yüzü, kaşı, gözü, kirpiği, beni ve boyu şiirlerde bulunmaktadır.
Keywords
Abstract
In classical Turkish literature, many poems are written on many subjects, and besides, the words in the couplets have different characteristics. In classical Turkish literature, there are various poetry forms and types of poems as well as words that give different meanings in poems. In classical Turkish Divan poems, the meanings of the words can sometimes have different meanings and only one word explains the whole couplet. In addition to the meanings given by the words in the poems in the classical Turkish literature, the verse features of the lover used in the poems also add liveliness and aesthetics to the poem. Among the face and body features of the lover’s mole, quince feathers, height, eye, eyebrow, eyelash, teeth, lips. While creating a couplet with a single face and body feature in the lover; Couples were created with two or three poetic themes. There are many poems in which eyebrows, eyes and eyelashes are together. Some features unique to classical Turkish literature are also seen in other languages and literatures. The characteristics of the lover's poetic theme in classical literature are also seen in the works written in Urdu, the official language of Pakistan. Urdu literature has a rich history like classical Turkish literature and other literatures. In the classical poems of Urdu literature, there are poems written by various poets with the poetic theme characteristics of the lover. The face, eyebrow, eye, eyelash of the lover, who are among the similar bodily features in classical Urdu poetry as in classical Turkish divan poetry, are found in poems.
Keywords
- Ahmed, S. P. (2013). Urdu qawaid aur insha, National Council of Educational Research and Training,New
- Ahmed, S. P. (2013). Urdu qawaid aur insha, National Council of Educational Research and Training,New Delhi
- Eliaçık, M. (2008). Bavyera Devlet Kütüphanesi'nde mahbuba ait benzetme lafızlarını açıklayan bir risale, İlmî Araştırmalar: Dil, Edebiyat, Tarih İncelemeleri, Y. 2008, S. 25
- Erdoğan, M. (2013). Dîvân şiirinde sevgili, Kitabevi Yayınları: İstanbul
- Kablander, N. (2016). Dede Ömer-i Rûşenî dîvânında güzellik unsuru olarak“Boy” ve Tasavvufî çağrışımları, Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Mart/2016, Yıl:3, Sayı:5
- Kandemir, F. (2008). Bâki ve Nedîm’in gazellerinde sevgilideki güzellik unsurları, Yayımlanmamış YüksekLisans Tezi, Edirne Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Karaköse, S. (2010). Divân şiiri sevgili tipindeki abartıların simgesel boyutuna birkaç örnek, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi Klâsik Türk Edebiyatının Kaynakları Özel Sayısı, C. 3, S. 15
- Khan, A. M. Varak, A. A. (2014). Asnaf-e nazm u nesir, Al-Faisal Nashran Publishers, Lahore
- Kırlangıç, H. (2008). Nizâmî ve Fuzûlî’nin Leylâ ve Mecnun mesnevileri, Nüsha Şarkiyat Araştırmaları Dergisi, Yıl: VIII, Sayı: 27
- Öntürk, T. (2015). Baki divanı'nda efsanevi ve mitolojik kahramanlar, Dede Korkut Dergisi, Sayı 8 Pala, İ. (2010). Divan edebiyatı, Kapı Yayınları: İstanbul
- Russell, R. (1968). İslam, K., The Mughal Poets Mir, Sauda, Mir Hasan, Harvard University Press.
- Sahilli, G. (2019). Dîvân sahibi kadın şairlerin gazellerindeki sevgilide güzellik unsurları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa
- Onay, T. A. (2000). Eski Türk edebiyatında mazmunlar ve izahı, Akçağ Yayınları: Ankara Pala, İ. (2003). Ansiklopedik divan şiiri sözlüğü, LM Yayıncılık: İstanbul
- Sarı, E. (2016). Osmanlı kadın şairleri, Nokta E-book Publishing: Antalya.
- Türkmen, E. (1992). Urdu edebiyatında şiir evreleri, Atlas Basımevi: Konya.
- Uludağ, E. (2016). Fuzûli’nin gazellerinde bir güzellik unsuru olarak yanak, Erzincan Üniversitesi, SosyalBilimler Enstitüsü Dergisi, Türk Dili ve Edebiyatı Turgut Karabey Armağanı Özel Sayısı (ERZSOSDER)
- Yılmaz, H. (2014). Klasik Urdu Şiiri (Gâlib ve Zouk Dönemi), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Zaidi, A. J. (1993). A History of Urdu literature, Sahitya Akademi: New Delhi.
